صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر توانسته است در سال 1400 شمار بیمه‌شدگان فعال خود را با نرخ رشد ۱۱.۳ درصدی به بیش از یک میلیون و ۴۶۱ هزار نفر برساند. علاوه بر این در اواخر اسفندماه طرح ملی «بیمه اجتماعی اقشار محروم و کم‌درآمد جامعه» را رونمایی و به اجرا درآورد که بر اساس آن ضریب پوشش بیمه اجتماعی این صندوق به میزان ۸۰ درصد افزایش می‌یابد.
به گزارش ایسنا، با پیروزی انقلاب و شکل‌گیری جمهوری اسلامی همواره به مقوله‌های رفاه اجتماعی، محرومیت‌زدایی و گسترش عدالت و ارتقای امنیت اجتماعی آحاد جامعه به‌ویژه اقشار کم برخوردار تأکید شده و برقراری عدالت و انتظام اجتماعی فراگیر از طریق شکل‌گیری نظام تأمین اجتماعی چندلایه به‌عنوان یکی از اصول بنیادین نظام، سرلوحه تصمیم‌گیری‌های کلان و برنامه‌های راهبردی کشور قرار گرفت.
در این راستا برمبنای اصل ۲۹ قانون اساسی مبنی بر آنکه «برخورداری از تأمین اجتماعی از نظر بازنشستگی، بیکاری، پیری، ازکارافتادگی، بی‌سرپرستی، در راه ماندگی، حوادث و سوانح و نیاز به خدمات بهداشتی و درمانی و مراقبت‌های پزشکی به‌صورت بیمه و غیره، حقی همگانی است. دولت مکلف است طبق قوانین از محل درآمدهای عمومی و درآمدهای حاصل از مشارکت مردم، خدمات و حمایت‌های مالی فوق را برای یک‌یک افراد کشور تأمین کند» و همچنین به پیروی از منویات مقام معظم رهبری در حوزه رفاه اجتماعی مبنی بر پشتیبانی از اقشار محروم در قالب بیمه‌های اجتماعی، تأکید بر توجه به قشر محروم به‌عنوان وظیفه دولت عدالت مدار و به تأسی از تأکید ویژه معظم له بر علاج زیربنایی فقر از راه استقرار عدالت اجتماعی و نظام عادلانه در جامعه، در سال ۱۳۸۳ قانون ساختار نظام جامع رفاه و تأمین اجتماعی به تصویب رسید.
در سال ۱۳۸۴، در راستای شکل‌گیری نظام بیمه اجتماعی فراگیر و به‌منظور تحت پوشش قرار دادن اقشار محروم جامعه به‌ویژه روستاییان و عشایر، صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر تأسیس شد.
بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر، سازوکاری آینده نگرانه و مشارکتی است که با عنایت به نوع سکونت، شغل و معیشت روستاییان و عشایر و با توجه به بهره‌مندی حداقلی جامعه هدف از پوشش بیمه‌ای، با حمایت و پشتوانه دولتی شکل گرفته است. صندوق بیمه اجتماعی از ابتدای تأسیس تاکنون تمهیدات و شرایطی را به‌منظور برقراری بیمه اجتماعی برای دوران سالمندی، ازکارافتادگی و بازماندگان اقشار محروم جامعه فراهم کرده است.
صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر در حال حاضر قریب به دو میلیون و ۳۱۸ هزار و ۵۴۸ نفر عضو، یک میلیون و ۴۶۱ هزار و ۴۸۵ نفر بیمه‌شده فعال و ۱۴۹ هزار و ۴۷۳ نفر مستمری‌بگیر در کشور تحت پوشش خدمات صندوق قرار دارند.
با آغاز به کار دولت سیزدهم و شعار محوری رئیس جمهور مبنی بر گسترش عدالت در جامعه و ارتقای شاخص‌های رفاه اجتماعی به‌ویژه در مناطق کم برخوردار، اقداماتی در صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، کشاورزان، روستاییان و عشایر در سطوح صف و ستاد انجام داده که به برخی از مهمترین آنها اشاره می شود:
سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی در راستای توسعه و پایداری صندوق
- توسعه و طرح‌ریزی استراتژی صندوق بر اساس آخرین تجارب موفق بین‌المللی در قالب تدوین برنامه راهبردی پنج ساله (۱۴۰۱-۱۴۰۵) با مشارکت همه لایه‌های ستادی و اجرایی و با هدف ارائه یک الگوی متمایز در استقرار نظام مدیریت راهبردهای تحولی در بین صندوق‌های بازنشستگی در کشور
- تشکیل کمیته مقررات زدایی در راستای تحقق سیاست‌ها و برنامه‌های وزیر رفاه با هدف رفع موانع موجود بر سر راه تسهیل و تسریع در خدمت‌رسانی، حذف بوروکراسی‌های اداری، اصلاح مقررات و دستورالعمل‌های داخلی، تفویض حداکثری فرآیندهای اجرایی به واحدهای صف (دفاتر کارگزاری و مدیریت‌های استانی)
- فراهم کردن مقدمات اجرای ماده ۲۱ قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت (موضوع پرداخت حق بیمه زنان خانه‌دار دارای حداقل سه فرزند توسط دولت) با شناسایی و برآورد مشمولین قانون و پیش‌بینی تبصره در لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ کشور
- ارائه پیشنهاد بیمه اجتماعی اتباع خارجی دارای مجوز و تهیه اطلس بیماری‌ها در مناطق روستایی و عشایری به اداره کل بین‌الملل وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی جهت جذب کمک‌های توسعه‌ای اتحادیه اروپا
- ارائه پیشنهادهای ذیل جهت همکاری با صندوق جمعیت ملل متحد در مواردی چون همکاری در طراحی و عملیاتی سازی ابزارهای فناوری اطلاعات در راستای گسترش ضریب پوشش ارائه خدمات بیمه اجتماعی در مناطق دورافتاده، محروم و کمتر برخوردار، همکاری در گسترش ضریب پوشش ارائه خدمات بیمه اجتماعی برای بانوان روستایی و عشایری و طراحی نظام و ساختارهای گسترش ضریب پوشش ارائه خدمات بیمه اجتماعی در بخش غیررسمی اقتصاد در مناطق روستایی و عشایری
رشد شاخص‌های بیمه‌ای و بودجه‌ای
- افزایش تعداد بیمه‌شدگان فعال از یک میلیون و ۳۱۲ هزار و ۹۱۶ نفر در پایان تیرماه به یک میلیون و ۴۶۱ هزار و ۴۸۵ نفر در پایان بهمن‌ماه با افزایش ۱۴۸ هزار و ۵۶۹ نفری و نرخ رشد ۱۱.۳ درصدی
- افزایش تعداد مستمری‌بگیران صندوق از ۱۳۶ هزار و۶۹۴ نفر به ۱۴۹ هزار و ۴۷۳ نفر با میزان تغییرات ۱۲ هزار و ۷۷۹ نفر و نرخ رشد ۹.۳ درصدی
- تحقق میانگین تمدید بیمه پردازی ۷۸.۱ درصدی و ارتقای شاخص مذکور نسبت به میانگین چهار ماه نخست (۶۵.۹ درصد) با افزایش ۱۲.۲ درصدی
- کاهش میانگین سنی بیمه‌شدگان جدید از ۳۵.۸ سال در پایان سال ۱۳۹۹ به ۳۵.۶ سال
- تعداد ۱۲ هزار و ۶۲۷ نفر از بیمه‌شدگانی که تا پایان تیرماه ۱۴۰۰ جزو بیمه‌شدگان غیرفعال منفصل بوده‌اند، نسبت به پرداخت حق بیمه خود اقدام کرده‌اند.
- وصول صددرصدی بودجه مصوب سهم دولت در سال ۱۴۰۰
- افزایش ۴۰ درصدی بودجه سال ۱۴۰۱ صندوق نسبت به سال ۱۴۰۰
طرح ملی بیمه اجتماعی اقشار محروم و کم‌درآمد جامعه
- شناسایی و فراهم کردن امکانات فنی تولید سابقه به‌منظور برقراری بیمه اجتماعی اقشار محروم جامعه در این طرح مدنظر بوده است. به‌منظور برقراری عدالت اجتماعی، حرکت در مسیر منویات مقام معظم رهبری (مدظله‌العالی)، سیاست‌های کلی نظام مقدس جمهوری اسلامی، اهداف و برنامه‌های دولت مردمی رئیسی در رسیدگی به معیشت و وضعیت اقتصادی اقشار کم‌درآمد و محروم جامعه و با هماهنگی‌های صورت گرفته با نهادهای حمایتی ازجمله کمیته امداد امام خمینی (ره) و سازمان بهزیستی کشور و ...، اطلاعات مربوط به یک میلیون و ۲۳۷ هزار و ۲۳۱ نفر از افراد مشمول طرح احصاء و مقدمات برقراری پوشش بیمه اجتماعی آنها فراهم و در اسفندماه 1400 رونمایی شد.
از جمله مزایای طرح می توان به موارد ذیل اشاره کرد:
- حرکت در مسیر اجرای بیمه اجتماعی فراگیر اقشار مختلف فاقد بیمه اجتماعی در کشور به‌ویژه دهک‌های پایین درآمدی
- کاهش دغدغه‌های معیشتی و اقتصادی خانوارهای تحت پوشش سازمانها و نهادهای حمایتی و دهک‌های پایین درآمدی کشور
- افزایش ضریب پوشش بیمه اجتماعی صندوق به میزان ۸۰ درصد
-افزایش ضریب پوشش بیمه اجتماعی زنان سرپرست خانوار در کشور
- تقویت و تثبیت نسبت و یا ضریب بسیار مهم پشتیبانی صندوق ( ۹.۶ به ۱۸.۴)
- با اجرای این طرح، ۷۹۵ هزار و ۴۷۷ نفر مددجوی فاقد پوشش بیمه اجتماعی تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی (ره)، ۲۹۰ هزار و ۷۳۳ نفر مددجوی تحت پوشش سازمان بهزیستی کشور، ۱۰ هزار و ۱۰۴ نفر از معرفی‌شدگان وزارت میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری، ۱۹ هزار و ۹۴۴ نفر از معرفی‌شدگان وزارت جهاد کشاورزی، ۵۰ هزار و ۳۰۹ نفر از معرفی‌شدگان سازمان امور عشایر ایران و ۷۰ هزار و ۶۶۴ نفر از معرفی‌شدگان مرکز ملی فرش ایران، تحت پوشش نظام بیمه اجتماعی قرار خواهند گرفت.
- با اجرای این طرح، تعداد ۶۱۶ هزار و ۲۸ نفر از زنان روستایی و عشایری فاقد بیمه اجتماعی در کشور، تحت پوشش خدمات بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر قرار خواهند گرفت.
