هیات وزیران به پیشنهاد وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و به منظور شناسایی و حمایت از اطفال و نوجوانان در وضعیت مخاطره‌آمیز یا بزه‌دیده، آیین‌نامه اجرایی موضوع تبصره ماده (۶ ) قانون حمایت از اطفال و نوجوانان را تصویب کردند.
به گزارش ایسنا، در جلسه هیات دولت به ریاست حجت الاسلام حسن روحانی رئیس جمهور آیین‌نامه اجرایی شناسایی و حمایت از اطفال و نوجوانان در معرض خطر یا بزه‌دیده پیشنهادی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی بررسی و به تصویب هیات وزیران رسید.
مطابق آیین‌نامه اجرایی موضوع تبصره ماده (۶ ) قانون حمایت از اطفال و نوجوانان، طفل و نوجوان در معرض خطر، فردی است که با توجه به ماده (۳) قانون فوق، در معرض بزه‌دیدگی یا ورود آسیب به سلامت جسمی، روانی، اجتماعی، اخلاقی، امنیت و یا وضعیت آموزشی وی قرار گرفته است، همچنین طفل و نوجوان بزه‌دیده نیز به فردی اطلاق می‌شود که از وقوع جرم متحمل ضرر و زیان شده است.
براین اساس، سازمان بهزیستی کشور که مسئولیت اصلی حمایت از اطفال و نوجوانان در معرض خطر و بزه‌دیده را برعهده دارد، با مشارکت دستگاههای اجرایی، نهادهای حمایتی و مددکاران اجتماعی نسبت به شناسایی، پذیرش، حمایت، نگهداری و توانمندسازی این گروه اقدام می کند.
همچنین مددکاران اجتماعی بهزیستی یا مأموران نیروی انتظامی مکلفند در موارد مشاهدۀ طفل و نوجوان بدون همراهی والدین، اولیا یا سرپرست قانونی در وضعیت مخاطره‌آمیز، نسبت به ثبت اطلاعات و شناسایی خانواده وی اقدام و در صورت عدم نیاز به اقدامات حمایتی، وی را به خانواده تحویل و موارد خطر را به آنها تذکر دهند و در صورت نیاز به حمایت، طفل و نوجوان را به پایگاه‌های بهزیستی معرفی کنند.
مددکاران اجتماعی مراکز فوریت‌های خدمات اجتماعی پس از شناسایی طفل و نوجوان در معرض خطر یا بزه‌دیده، نسبت به تشکیل پرونده، ثبت مشخصات و سایر اطلاعات وی اقدام می‌نمایند. بعد از پذیرش طفل و نوجوان، چنانچه وی دارای ولی خاص، قیم یا سرپرست قانونی بوده و بازگشت فرد نزد آنان بلامانع باشد، مددکاران اقدام لازم را جهت برقراری ارتباط با اشخاص مذکور، بازگرداندن طفل و نوجوان به خانواده، پیشگیری از جدایی و بروز خطر مجدد و ارائه خدمات تخصصی یا حمایت مالی به عمل می آورند.
همچنین مددکاران می‌توانند پس از پذیرش، اقدامات لازم را جهت پیشگیری و کاهش آسیب و رفع وضعیت مخاطره‌آمیز انجام می‌دهند و در صورتی که نیاز به معاینه پزشک قانونی یا نگهداری طفل و نوجوان در مراکز تحت نظر سازمان بهزیستی کشور باشد، فرد را به پزشکی قانونی، معرفی و یا مجوز قضایی را جهت نگهداری وی اخذ کنند. ضمن اینکه مددکاران در صورت وجود قرائن دال بر وقوع جرم علیه طفل و نوجوان، علاوه بر انجام اقدامات حمایتی، موضوع را به مرجع انتظامی یا قضایی اعلام می نمایند.
افزون بر این، طفل و نوجوان درصورت بی‌سرپرستی یا بدسرپرستی، عدم دسترسی به والدین، اولیا یا سرپرست قانونی و یا زندانی بودن آنها، ناتوانی والدین، اولیا یا سرپرست قانونی در نگهداری از وی، وضعیت مخاطره‌آمیز طفل در خانواده، بی‌توجهی و سهل‌انگاری نسبت به طفل و نوجوان یا طرد وی توسط خانواده، حسب دستور قضایی و زیر نظر مددکار اجتماعی در مراکز تحت نظر بهزیستی نگهداری می‌شود.
اطفال و نوجوانان دارای وضعیت خاص، از جمله دارای اعتیاد، کم‌توانی جسمی یا ذهنی، مبتلا به بیماری‌های خاص یا اختلال هویت جنسی یا روانی نیز به مراکز تخصصی ارجاع می‌شوند.
همچنین در صورت ورود طفل و نوجوان به مراکز نگهداری، پس از ثبت مشخصات، وضعیت سلامت جسمی و روانی، ویژگی‌های شخصیتی و بالینی، اختلالات احتمالی و سوابق بیماری وی در فضای مناسب و دوستدار کودک و با رعایت موازین اسلامی و حقوق شهروندی توسط پزشک معتمد مرکز بررسی و در پرونده ثبت می‌شود و در صورت لزوم برای پیشگیری از بروز، شیوع یا درمان آن اقدام می‌شود.
مدیر مرکز نگهداری نیز مکلف است شرایط و امکانات تحصیل، برنامه‌های تربیتی از جمله آموزش‌های خودمراقبتی و مهارت‌های ارتباطی و آموزش‌های فنی و حرفه‌ای و آموزش سواد رسانه‌ای و فضای مجازی متناسب با نیازها، علائق و استعدادهای اطفال و نوجوانان را فراهم نماید. تحصیل تا پایان دورۀ متوسطه اول برای طفل و نوجوان الزامی است. هر طفل و نوجوانی در مرکز باید به تحصیلات خود ادامه دهد.
افزون بر این، وزارت آموزش و پرورش موظف است نسبت به ثبت نام رایگان اطفال و نوجوانان معرفی شده از سوی سازمان بهزیستی و نهادهای حمایتی، اطفال و نوجوانانی که در مراکز نگهداری یا کانون‌های اصلاح و تربیت نگهداری می‌شوند و نوجوانان کارگر یا کارآموز اقدام لازم را به عمل آورد.
علاوه براین، وزارت ورزش و جوانان مکلف است نسبت به تجهیز مراکز به امکانات ورزشی مناسب و توسعه رشته‌های ورزشی بومی، متناسب با فرهنگ هر منطقه و مورد علاقۀ اطفال و نوجوانان اقدام نماید.
وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی نیز موظف است نسبت به ارائه خدمات درمانی و بهداشتی رایگان به اطفال و نوجوانان مربوط و برقراری پوشش کامل بیمه سلامت برای تمام اطفال و نوجوانان ساکن ایران اعم از ایرانی یا غیر ایرانی به ویژه اطفال و نوجوانان در معرض خطر یا بزه‌دیده، اقدام نماید.
همچنین کمیته امداد امام خمینی(ره) مکلف به ارائه انواع حمایت‌های معیشتی، اجتماعی، بهداشتی و درمانی به اطفال و نوجوانان و خانواده‌های آنان با معرفی سازمان بهزیستی کشور است.
به گزارش روابط عمومی و امور بین‌الملل سازمان بهزیستی، وزارت کشور نیز مکلف است از طریق سازمان ثبت احوال و اداره کل امور اتباع و مهاجران خارجی نسبت به تسهیل صدور اسناد سجلی یا تابعیتی اطفال و نوجوانان معرفی شده از سوی سازمان بهزیستی کشور، سازمان زندان‌ها و اقدامات تأمینی و تربیتی، دفاتر حمایت از اطفال و نوجوانان دادگستری‌ها و سایر نهادهای حمایتی اقدام کند.