بیش از یک سال از پاندمی کووید ۱۹ می‌گذرد و علیرغم اینکه با توجه به شرایط ویژه‌ای که کرونا برایمان ساخته، افزایش اختلالاتی نظیر افسردگی و اضطراب احساس می‌شود اما همچنان آمار دقیقی در اینباره وجود ندارد.
به گزارش ایسنا، اهمیت سلامت روان در بهبود عملکرد زندگی بر هیچکس پوشیده نیست. بیش از یک سال است که معیشت، سطح درآمد، آموزش، روابط خانوادگی و… تحت تاثیر کووید ۱۹ قرار گرفته و آشفتگی روانی را ایجاد کرده است.
اگرچه به دلیل بالا بودن تعرفه‌های خدمات روانشناسی و عدم تحت پوشش بیمه بودن این خدمات، بسیاری از مردم علیرغم تمایل به استفاده از آنها توان مراجعه به روانشناسان و مشاوران را ندارند اما کم نیستند افرادی که در پاندمی کووید ۱۹ برای نخستین بار ضرورت رجوع به مشاور و روانشناس را احساس کرده اند.
به مناسبت روز روانشناس و مشاورکه مصادف با سالگرد تاسیس سازمان نظام روانشناسی و مشاوره کشور است، با دکتر محمد حاتمی رئیس سازمان نظام روانشناسی و مشاوره کشور درباره بخشی از مشکلات روانشناسان در پاندمی کووید ۱۹، گفت‌وگو کردیم.
دکتر محمد حاتمی، رئیس سازمان نظام روانشناسی و مشاوره کشور با تبریک این روز به تمامی روانشناسان و مشاوران، اظهار کرد: از زمان تاسیس این سازمان تا کنون، نگاه مردم و حاکمیت به روانشناسی و مشاوره تغییر کرده است. حاکمیت توجه بیشتری به مسائل روانشناسی و مشاوره نشان می‌دهد و مردم متوجه شده اند برای ارتقا سلامت روان، مهارت‌های زندگی و افزایش کیفیت زندگی و ... باید از خدمات روانشناسی و مشاوره بهره گیرند و از این رو مراجعه به روانشناسان و مشاوران افزایش یافته است.
وی با اشاره به افزایش اعضای سازمان نظام روانشناسی و مشاوره کشور از ۱۵۰۰ به ۳۵ هزار نفر، تصریح کرد: نیاز به خدمات روانشناسی و مشاوره پس از شیوع کووید ۱۹ در ایران برجسته‌تر شد. از همان ابتدا این سازمان با همکاری روانشناسان و مشاوران در راستای کنترل ترس غیر منطقی، روابط والدین با فرزندان در زمان قرنطینه و سبک زندگی کرونایی اقداماتی انجام داد. همچنین از طریق سامانه‌هایی نظیر ۴۰۳۰ نیز خدمات خوبی به شهروندان ارائه شد. به طوری که در حال حاضر روزانه بیش از ۶۰ هزار مشاوره به مردم به صورت مجازی و حضوری ارائه داده می‌شود.
مساله سلامت روان برای متولیان امری حاشیه‌ای است
حاتمی افزود: دولت باید توجه ویژه‌ای به سلامت روان مردم داشته باشد. متاسفانه مساله سلامت روان برای متولیان، امری حاشیه‌ای است و بسیاری از اقدامات نظیر تحت پوشش بیمه‌های پایه و تکمیلی قرار گرفتن خدمات روانشناسی و مشاوره، که باید انجام می‌شد تا کنون انجام نشده است.
وی با تاکید بر ضرورت اختصاص سرفصل بودجه برای بیمه خدمات روانشناسی و مشاوره از سوی نمایندگان مجلس، تصریح کرد: سلامت روان مردم در مخاطره است. در صورت عدم توجه، وضعیت سلامت روان در دوران پسا کرونا از وضعیت خود کرونا هم بدتر خواهد شد و میزان شیوع اختلالات روانی افزایش پیدا خواهد کرد.
کلاف سردرگم تعرفه‌های روانشناسی
رئیس سازمان نظام روانشناسی و مشاوره کشور، ادامه داد: مطابق با قانون، ما تعرفه‌های سال ۹۸، ۹۹ و ۱۴۰۰ را به هیئت دولت پیشنهاد دادیم. در جلسات کمیسیون هیئت دولت هم شرکت کردیم و در آنجا این تعرفه‌ها تصویب شد. اما به ما گفته شد تعرفه‌ها برای اعلام نظر به شورای عالی بیمه سلامت فرستاده شده است این در حالی است که هنگام پیگیری ما هیئت دولت می‌گوید تعرفه‌ها برای ابلاغ به وزارت بهداشت داده شده و وزارت بهداشت می‌گوید به هیئت دولت داده شده است. این مساله در کلاف سردرگمی مانده و در این بین تنها مردم متضرر می‌شوند چراکه برخی تعرفه‌های خارج از ضابطه از مردم می‌گیرند و بعضا علیرغم معرفی از سوی سازمان به قوه قضائیه؛ این افراد حتی تبرئه می‌شوند.
به گفته حاتمی، تعرفه سال ۹۹ برای کارشناسی ارشد روانشناسی و مشاوره ۱۰۸ هزار تومان و برای دکتری روانشناسی و مشاوره ۱۵۶ هزار تومان بود که ما درخواست افزایش ۳۰ درصدی این تعرفه را برای سال ۱۴۰۰ دادیم.
منتظر ابلاغ واکسیناسیون روانشناسان و مشاوران هستیم
وی همچنین در بخش دیگر سخنان خود با اشاره به ضرورت واکسیناسیون روانشناسان و مشاوران، این را هم گفت که با پیگیری‌های انجام شده با توجه به دسته بندی حرفه روانشناسی و مشاوره در مشاغل گروه یک، وزارت بهداشت با در اولویت قرار گرفتن واکسیناسیون روانشناسان و مشاوران موافقت کرده و هم‌اکنون منتظر ابلاغ آن هستیم.
توجه به سلامت روان مردم؛ ضعیف ترین عملکرد دولت در ایام پاندمی کرونا
رییس سازمان نظام روانشناسی و مشاوره کشور ادامه داد: از همان ابتدا خواستار عضویت سازمان نظام روانشناسی در ستاد ملی مقابله با کرونا و یا تشکیل کمیته ویژه عوارض روانی کرونا در آن بودیم. هرچند رییس جمهوری دستور این کار را دادند اما وزارت بهداشت نپذیرفت. من فکر می‌کنم که ضعیف‌ترین اقدام دولت و ستاد ملی کرونا در ایام پاندمی کووید ۱۹ مربوط به سلامت روان مردم بوده است چراکه هیچ برنامه منسجمی در این راستا نداشته است.
آمار دقیقی از تغییرات اختلالات روانی در کشور وجود ندارد
وی درباره آمار دقیق تغییرات اختلالات روانی در طول پاندمی کووید ۱۹، گفت: متاسفانه یکی از اشکالات ستاد ملی مقابله با کرونا این است که اختلالات روانی مردم را به صورت ماهانه غربالگری نمی‌کند و از این رو در حال حاضر هیچ آمار دقیقی درباره میزان تغییرات و یا افزایش اختلالات روانی در طول پاندمی کووید ۱۹ در کشور وجود ندارد. تهیه آمار دقیق درباره اختلالات روانی وظیفه وزارت بهداشت است چراکه سازمان نظام روانشناسی و مشاوره یک سازمان اجرایی نیست.
وی این را هم گفت که به طور کلی مشاهدات عینی ما بر اساس مشاوره های روزانه‌ای که انجام می‌دهیم نشان‌دهنده افزایش برخی اختلالات روانی نظیر افسردگی و اعتیاد است.
علی رغم معرفی روانشناس نماها به قوه قضائیه، بعضا منع تعقیب می خورند
حاتمی همچنین با اشاره به افزایش فعالیت برخی "روانشناس نماها" در ایام پاندمی کرونا در فضای مجازی بی آنکه صلاحیت آنها از سوی سازمان نظام روانشناسی و مشاوره تایید شده باشد، تصریح کرد: سازمان نظام روانشناسی و قوه قضائیه و نهادهایی که به چنین افرادی مجوز می‌دهند باید یک جلسه هماهنگی برگزار کنند. حتی صدا و سیما بعضا از این افراد در برنامه‌های خود دعوت می‌کند در حالی که از نظر سازمان نظام روانشناسی این افراد صلاحیت ندارند. بعضا علیرغم معرفی این افراد از سوی ما به قوه قضاییه نهایتا منع تعقیب می‌خورند. یک هماهنگی جامع با نهادهای متولی این امر برای حل این مساله نیاز است.
صف‌های طولانی متقاضیان برای اخذ مجوز
وی در پایان درباره نحوه صدور پروانه و مجوز اشتغال در ایام پاندمی کووید ۱۹، گفت: علیرغم حجم بالای متقاضیان دریافت پروانه، در ایام کرونا نیز کمیسیون‌های ما در حال رسیدگی هستند، بعضا برخی از افراد شرایط کسب پروانه را ندارند. از سوی دیگر در حال حاضر با صف‌های طولانی متقاضیان اخذ مجوز مواجه‌ایم که کمیسیون‌های ما توان پاسخگویی به این حجم را ندارند. دو طرح برای رفع این مشکل به شورای مرکزی ارائه دادم اما آنها نپذیرفتند و ما تابع مصوبات شورای مرکزی هستیم.