سالمندان به دلیل شرایط ویژه روحی، روانی و جسمانی خود به ۲ عنصر حیاتی و مهم "محبت و مراقبت" به طور اساسی و مداوم نیازمند هستند، نیازمندی که گاهی اوقات از سوی خانواده و جامعه چندان مورد توجه و اهتمام قرار نمی‌گیرد و این دوره از زندگی را برای کهن سالان به دورانی سخت و طاقت فرسا تبدیل می‌کند به طوری که خیلی از افراد از رسیدن به این دوره زندگی دچار ترس و دغدغه می شوند.

امروز اول اکتبر مصادف با دهم مهر ماه به عنوان روز جهانی سالمند نام گذاری شده است.

هر انسانی خواه یا ناخواه یک روز پا به دوره کهن سالی یا سالمندی می گذارد و راه گریزی در این خصوص وجود ندارد، از سویی باید اذعان کرد سالمندان با توجه به روحیات و شرایط خاص جسمی خود نیازمند توجه و مراقبت و محبت بیشتری از سوی فرزندان خود و همچنین دیگر اعضا و بخش های جامعه هستند، چیزی که به دلیل بی توجهی برخی خانواده و جامعه خلاء آن گاهی اوقات در بین بعضی سالمندان احساس می شود.

در حال حاضر ارایه خدمات به سالمندان به شکل تخصصی از طریق سازمان بهزیستی دنبال و پیگیری می شود اما پیدا و آشکار است که رسیدگی به این قشر و تامین نیازهای آنان تنها از عهده یک دستگاه برنمی آید و باید برنامه ریزی مناسب و منسجمی در این خصوص داشت که نیازمند همکاری دولت و مجلس و تصویب و یا اصلاح قوانین و اجرای قوانین موجود در زمینه حمایت از این قشر است.

طبیعی است آن بخش از نیازهای سالمندان در زمینه روحی و روانی باید از سوی خانواده (فرزندان، نوه ها و بستگان)، دستگاه های فرهنگی و رسانه ها تامین و برآورده شود و همچنین بخشی از نیازهای بهداشتی و مراقبتی این قشر نیز باید از سوی دستگاه های متولی محقق شود.

دست اندرکاران و مسوولان مرتبط با خدمات دهی به سالمندان در استان قزوین در ادامه از نیازها، مسایل و مشکلات و خدمات ارایه شده به این قشر سخن گفتند.

مراکز نگهداری سالمندان نیازمند حمایت های دولتی بیشتری هستند

مدیر مرکز سالمندان حضرت فاطمه الزهرا (س) قزوین در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با اشاره به خدماتی که این مرکز به این قشر ارائه می کند،اظهار داشت: سالمندان از زمان پذیرش خود از حیث پزشکی مورد معاینه قرار گرفته و در زمینه های فیزیوتراپی، روانشناسی، مددکاری خدمات دریافت می کنند.

علیرضا افتخاری افزود: سالمندان پس از پذیرش در این مراکز به صورت هماهنگ با خانواده ها تحت مراقبت قرار می گیرند و در صورت نیاز برای انجام خدمات تخصصی پزشکی به بیمارستان منتقل می شوند.

وی افزود: مراکز سالمندان افراد پذیرش شده را به سه دسته مستقل، نیمه مستقل و وابسته تقسیم می کند که براساس این تقسیم بندی خدمات مختلفی به آنها ارائه می شود.

این مسوول حوزه بهزیستی گفت: با توجه به شیوع بیماری کرونا متاسفانه خدمات تفریحی و گردشگری مربوط به سالمندان کاهش یافته و از طرفی هم دیدار با خانواده ها با رعایت دستورالعمل های بهداشتی و با محدودیت انجام می شود که این اتفاقات کار را برای سالمندان و کارکنان مراکز دشوار کرده است و امیدواریم با نابودی ویروس کرونا این مشکلات برطرف شود.

مدیر مرکز سالمندان حضرت فاطمه الزهرا (س) با اشاره به مهم ترین مشکلات مراکز سالمندان تصریح کرد: عمده مشکل مراکز سالمندان در حال حاضر مشکلات اقتصادی است که ارایه خدمات را برای این مراکز بسیار دشوار کرده است.

افتخاری افزود: از آنجایی که افراد شاغل در مراکز سالمند را افراد متخصص تشکیل می دهند این افراد نیازمند حقوق بالا هستند که در تامین منابع مالی آنها هم با مشکلاتی رو به رو هستیم که امیدواریم در این زمینه هم مساعدت های لازم از سوی دستگاه های مربوطه انجام شود.

وی خاطرنشان کرد: در حال حاضر همکاری خوب و مطلوبی با اداره کل بهزیستی استان قزوین وجود دارد ولی باید حمایت ها از این مراکز با توجه به مشکلات اقتصادی افزایش یابد.

مدیر مرکز سالمندان حضرت فاطمه الزهرا (س) افزود: امیدواریم دستگاه های دیگری مانند استانداری نیز نسبت به این مراکز اهتمام ویژه ای داشته باشند تا بتوانیم خدمات دهی به سالمندان را حفظ کرده و ارتقا ببخشیم.

وی اظهار داشت: البته ما نیز معتقدیم بهترین مکان و بهترین اشخاص برای نگهداری و مراقبت از سالمندان خانه و خانواده آنان هستند و این افراد در این دوره حساس زندگی نیازمند چتر حمایتی خاص و ویژه فرزندان خود هستند که نباید از این موضوع غافل شد.

حفظ حرمت سالمندان و تکریم این قشر باید در جامعه نهادینه شود

کارشناس امور سالمندان بهزیستی استان قزوین نیز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: به افرادی که سن آنها بالای ۶۰ سال است سالمند گفته می شود که البته در برخی از کشورها این عدد به ۶۵ سال می رسد.

سوسن صالحی عنوان کرد: افراد سالمند در سه گروه سنی جوان، میانسال و پیر تقسیم می شوند که گروه سنی جوان شامل ۶۰ تا ۷۰ سالگی، گروه سنی میانسال شامل ۷۱ تا ۸۰ سالگی و گروه سنی پیر شامل ۸۰ سال به بالاست.

وی افزود: سالمندان از نظر وابستگی به سه دسته حداقل وابستگی، وابستگی نسبی و حداکثر وابستگی تقسیم می شوند که هر کدام این گروه ها نیازمند خدمات، حمایت ها و توجهات مختلفی هستند که متاسفانه در بعضی مواقع از سوی خانواده ها و جامعه مورد کم توجهی قرار می گیرد و باعث می شود تا آسیب پذیری روحی و روانی و جسمی سالمندان افزایش یابد.

صالحی خاطرنشان کرد: برخی از سالمندان هم بیشترین نوع وابستگی را دارند که نیاز به توجه و مراقبت های ویژه دارند و شامل سالمندان معلول می شوند.

کارشناس امور سالمندان بهزیستی  استان قزوین گفت: سالمندان از نظر تغذیه و مراقبت های پزشکی، درمانی باید موضوعات مختلفی را رعایت کرده تا بدین وسیله با امید بیشتری زندگی کنند و مشکلات این دوره را از خود دور کنند.

این کارشناس تصریح کرد: در برخی از مراکز مختلف از جمله مراکز زیر نظر بهزیستی خدماتی مانند خدمات پزشکی، خدمات روانشناسی، مددکاری اجتماعی، ورزش درمانی، اوقات فراغت، سوادآموزی، فیزیوتراپی و غیره انجام می شود که برای این گروه سنی مطلوب است و پیشنهاد می شود سالمندان در صورت نیاز از این خدمات بهره مند شوند.

وی با بیان اینکه خانه سالمندان مکانی مناسب برای نگهداری این قشر در صورتی که به هر دلیل امکان حضور این افراد در خانواده و نگهداری شان در منزل وجود نداشته باشد است،افزود: بهترین حالت برای حفاظت و نگهداری سالمندان، نگهداری این افراد در بین خانواده و در منازل خود است تا بدین وسیله این افراد با اطمینان خاطر بیشتر و تعلق موجود بین خانواده زندگی خود را سپری کنند.

کارشناس امور سالمندان بهزیستی قزوین با اشاره به مهم ترین وظایفی که جامعه نسبت به سالمندان دارد، افزود: فرهنگ غنی اسلامی و ایرانی مهم ترین منبع برای توجه به ارزش های سالمندان و اهمیت حفظ حرمت آنها در جامعه است که باید با ساری و جاری کردن این فرهنگ غنی بتوانیم ارزشمندی سالمندان را در جامعه حفظ کنیم.

صالحی اظهار کرد: دستگاه های ذیربط در موضوع سالمند که در شورای ملی سالمندان عضو هستند باید با ارائه راهکارهای مناسبی وظایف خود را در زمینه خدمات دهی به سالمندان و حفظ شان و جایگاه این افراد به انجام برسانند و دستگاه های فرهنگی و رسانه ای مانند صدا و سیما در بحث آموزش و فرهنگ سازی نیز باید اقدامات لازم را انجام دهد.

۴۷ هزار نفر در استان قزوین از خدمات بهزیستی بهره مند هستند

مدیرکل بهزیستی قزوین نیز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با اشاره به وضعیت سالمندان در این استان، اظهار داشت: ۱۱۴ هزار نفر از جمعیت استان قزوین را سالمندان تشکیل می دهند که این تعداد ۹.۲ درصد کل جمعیت استان را شامل می شود و مقداری از میانگین کشوری پایین تر است.

علیرضا وارثی عنوان کرد: سازمان بهزیستی ازجمله متولیان ارایه خدمات حمایتی، رفاهی وتوانبخشی به شهروندان آسیب دیده یا آسیب پذیر اجتماعی از جمله سالمندان است.

وی افزود: بهزیستی استان قزوین ۴۷ هزار  سالمند را در ۲حوزه امور اجتماعی و توانبخشی تحت پوشش قرار داده و به آنها خدمات مختلفی را ارائه می کند.

این مسوول با اشاره به اینکه خدمات سازمان بهزیستی به ۲ شکل خانواده محور و خدمات مراکز توانبخشی و خانه ها انجام می شود،گفت: خدمات خانواده محور شامل کلیه خدمات سازمان بهزیستی  که  با هدف بهبود کیفیت زندگی سالمندان و حفظ حداکثر استقلال نسبی آنان در خانه  از جمله خدمات  توانبخشی در منزل، مراقبت در منزل و مناسب سازی فضای فیزیکی محل سکونت ارایه می شود.

وارثی با اشاره به خدمات مراکز توانبخشی وخانه ها به سالمندان، تصریح کرد: مراکز توانبخشی و مراقبتی شبانه روزی، مراکز آموزشی توانبخشی روزانه سالمندان، مرکز ارائه خدمات توانبخشی سالمندان در منزل و خانه های حمایتی سالمندان به این قشر خدمات ارایه می دهند.

مدیرکل بهزیستی قزوین خاطرنشان کرد: درحال حاضر در استان قزوین ۱۴مرکز غیر دولتی توانبخشی فعال و با دریافت یارانه دولتی از سوی سازمان بهزیستی به جامعه سالمندان خدمت ارایه می کنند.

رهاورد:

سالمندان با توجه به شرایط حساس جسمی و روحی خود باید همواره مورد مراقبت و توجه خاص و ویژه از سوی خانواده ها و دیگر بخش های جامعه قرار بگیرند و همواره مورد احترام باشند همان گونه آموزه های دینی ما نیز بر تکریم والدین و بزرگان و احترام به آنها تاکید و سفارش های زیادی کرده است.

از سوی دیگر دولت باید در تامین نیازهای این بخش از جمله در بخش بهداشت و درمان و اوقات فراغت زمینه ای را ایجاد کند که سالمندی به عنوان یک دوره زندگی سخت و طاقت فرسا برای این قشر به شمار نیاید.