جامعه شناس و استاد دانشگاه، شفاف‌سازی را از جمله وظایف اصلی خبرنگاران عنوان کرد و گفت: یکی از راه‌های مبارزه با فساد، گشودن باب پاسخگویی به خبرنگاران است.
خبرنگاری از جمله شغل هایی است که با ابزار «خبر» و «قلم» می کوشد تا محصولی پر از اندیشه، تفکر، تذکر و تامل را برداشت کند، افرادی که مشکلات اجتماعی، اقتصادی و سیاسی را پیگیری می کنند و برای انتشار آن خود را مسوول می دانند و تا زمانی که صدا و خواسته های مردم را به گوش مسوولان نرسانند، آرام نمی نشینند حتی اگر در این راه مواخذه، تنبیه یا کشته شوند.
این در حالیست که خبرنگار آن قدر که در زمینه پرداختن به امور جامعه و مطالبه‌گری به عنوان واسط میان مردم و مسوولان جانفشانی می کند، در مورد خود مطالبه‌گری نمی‌کند و همواره با درآمد اندک خبرنگاری روزگار می گذراند.
زیرا بر عکس همه مشاغل که عهد و قراردادهای کاری بر اساس چیدمان حقوقی شکل می گیرد، حوزه خبر و خبرنگاری، شغلی است که نه تنها حقوق و دستمزد خاصی ندارد بلکه وقت و بی وقت، سرما و گرما، کوه و دشت و بیابان و زمین و هوا نمی شناسد بر همین اساس، فردی را می طلبد که سراپا عشق و استعداد باشد و بی باکی و استقامتی دوچندان در چنته داشته باشد.
موضوعی که «سید حسن موسوی چلک» جامعه شناس و رئیس انجمن مددکاران اجتماعی ایران در گفت وگو با خبرنگار ایرنا به آن اشاره کرد و ضمن تبریک فرارسیدن ۱۷ مرداد روز خبرنگار به خبرنگاران و صاحبان قلم در سراسر کشور گفت: خبرنگاران طلایه داران و مطالبه‌گرانی هستند که برای مطالبه حق مردم به جاهایی قدم می گذارند که همه نمی توانند باشند شاید به همین دلیل، جز مشاغل سخت محسوب می شود.
رسالت خبرنگار در صلابت او است
وی با بیان اینکه در حال حاضر تعداد رسانه ها و خبرنگاران زیاد شده و این اتفاق فرصتی فراهم آورده تا دیدگاه های مختلف توسط خبرنگاران منتشر و بازنشر شود، تصریح کرد: اما با توجه به انتشار اخبار «فیک» و دروغ که در گوشه و کنار مطالب خبری شاهد آن هستیم توقع آحاد مختلف جامعه از خبرنگاران رعایت رسالت و صلابت خبر و خبرنگاری است.
این جامعه شناس درباره شروطی که خبرنگاران باید توجه و رعایت کنند با تاکید بر اینکه خبرنگار باید اخباری به روز منتشر کند، اظهار داشت: شرط دیگر داشتن صداقت در انتشار اطلاعات و انتشار دیدگاه های افرادی است که خبر را از آنان می گیرند زیرا صداقت در عرصه خبرنگاری عامل بسیار مهمی در افزایش اعتماد به رسانه است.
پرهیز از سیاسی کاری در انتشار اخبار، از دیگر مواردی است که موسوی چلک آن را به عنوان شرط کار خبرنگار عنوان و تصریح کرد: وقتی حوزه خبرنگاری به سیاست و جهت گیری های سیاسی مخلوط و آلوده می شود همه واقعیت ها را نشان نمی دهد و چه بسا صداقت آنگونه که باید مدنظر قرار نگیرد یا کمرنگ شود.
این استاد دانشگاه تاکید کرد: اخلاق خبرنگاری مهمترین موضوع، شرط و رسالت خبرنگار است. ضمن اینکه باید در انتشار اخبار و اطلاعات دقت کنند تا خبرهای واقعی منتشر شود و از تعجیل در انتشار خبر بپرهیزند.
خبرنگاران با ورود به پستوها، شفافیت می آفرینند
وی با یادآوری اینکه یکی از حوزه هایی که بیشترین ظرفیت را برای مطالبه گری دارد حوزه رسانه است، تاکید کرد: رسانه بدون خبرنگار معنا ندارد و خبرنگاران محور رسانه ها به اشکال مختلف هستند. این مطالبه گری ممکن است هزینه داشته باشد و خبرنگار باید هزینه را بپردازد اما نقش مطالبه گری را فراموش نکند.
موسوی چلک خاطرنشان کرد: رسانه ها می توانند به پستوها نور بیاندازند که این نور انداختن در پستوها می تواند شفافیت ایجاد کند. یکی از راه های مبارزه با فساد بازشدن در همه سازمان ها و موسسات به روی خبرنگاران است و هرچقدر از ظرفیت رسانه برای شفافیت استفاده شود امید به مبارزه با فساد بیشتر می شود.
وی یادآور شد: خبرنگاران می توانند سازمان ها را به پاسخگویی در مقابل کارهایشان وادارند. همچنین رسانه ها می توانند با پردازش کارشناسی چه توسط خبرنگاران و چه با گرفتن اطلاعات از صاحب نظران به عرصه های سیاست گذاری، شفافیت، پاسخگویی و نیازهایی که جامعه در حوزه های مختلف دارد جهت بدهند و موانع را به درستی و به موقع اعلام کنند.
این جامعه شناس با تاکید بر اینکه رسانه ها می توانند با اطلاعاتی که از کارشناسان می گیرند به موقع راهکار، موانع، قوت ها و ضعف ها را بیان کنند، گفت: سازمان ها و همه عرصه ها باید حضور خبرنگاران را فرصت ببیند؛ چه نقد خبرنگاران و چه دفاع از برنامه ها و دیدگاه های مسئولان و چه کارهای خوبی که انجام می شود.
موسوی چلک یادآور شد: به طور حتم بخشی از موضوعاتی که امروز با آن مقابله می شود نتیجه ورود ایثارگرانه خبرنگاران بوده و هست و خواهد بود.
وی افزود: با همه سختی های کار خبرنگار، در اهمیت این نقش همین بس که یکی از روزهای تقویم روزمرگی های انسان، بدان ادای احترام شده و هفدهم مرداد ماه پس از شهادت «محمود صارمی» خبرنگار ایرنا، به نام این نقش مزین شده که کم‌ترین تجلیلی است که می‌توان از بانیان خبر و منابع موثق آگاهی دهنده به عمل آورد.
گزارش از: فاطمه دهقان نیری