به تازگی چالشی با عنوان «چالش باربی» در انتقاد به نگاه ابزاری جامعه غرب به زنان، توسط خواننده معروف آمریکایی و زنان غربی به راه افتاده است.
دست به نقدترین دغدغه این روزهای زنان غرب را میتوان به راه افتادن یک چالش جدید دانست. چالشی که این روزها در بسیاری از کشورهای اروپایی به راه افتاده و اغلب زنان نیز در آن شرکت کردهاند تا در نگاه غرب به زنان تحولی ایجاد کنند.
نگاهی که زن را فارغ از تواناییها و جایگاه شخصیتی تنها در قالب یک کالا آن هم کالایی که به سلیقه مردان آراسته شده میبیند و بر اساس آن زن غربی همواره باید با ظاهری مطابق با دیدگاه ابزاری در انظار عمومی حاضر شود.
«چالش باربی» همان چالش جدیدی است که طی چند هفته گذشته به شدت میان زنان کشورهای اروپایی دست به دست شده و در فضای مجازی نیز رواج یافته است. این چالش توسط «اوامکس» خواننده جوان آمریکایی به راه افتاده و در آن آهنگ معروف «باربی» توسط این خواننده زن بازخوانی شده است.
پس از انتشار ویدئوهای این چالش، به تدریج زنان جوان در نقاط مختلف جهان به ویژه در کشورهای غربی به آن پیوستند و اقدام به بازخوانی این موسیقی کردند. در مضمون و معانی این آهنگ، بانوان با بخشی از فرهنگ غربی که در آن دسترسی آسان به زنان به امری عادی و روتین تبدیل شده است، مخالفت میکنند.
در حقیقت این چالش مخالفت زنان اروپایی با آزادی بی حد و مرز در روابط انسانی را نشان میدهد و حکایت از تمایل زنان به وجود چارچوبهایی در تعاملات اجتماعی است.
در بخش دیگری از این چالش زنان به بازخوانی تعریف باربی پرداختهاند. سالهاست که در فرهنگ غربی، تعریف زیبایی برای زنان در چند مؤلفه خلاصه شده و نگاه اجتماعی حاکم بر جامعه، ارزشمندی زنان را تنها در شبیه بودن به تعریف باربی میداند. در واقع زنان در این نگاه، باید خصوصیاتی از جمله موی بلوند، کمر باریک، چهره آرایش کرده و اندامی شبیه به باربی را داشته باشند و این همان نگاهی است که حتی سلبریتی ها و زنان مشهور نیز پس از سالها از آن خسته شده و بر علیه آن برخاستهاند.
در این چالش سلبریتی ها و زنان اعلام میکنند که عروسک باربی و ابزار جنسی جامعه نیستند و خواستار حضور در جامعه با ظاهری مطابق میل و سلیقه خود در جامعه هستند و با عرف جامعه غربی که ارزش زن را در برهنگی هرچه بیشتر آن میبیند، مخالف هستند. چالش باربی که توسط سلبریتی و خواننده معروف غربی به راه افتاده است، نشان از خستگی زنان غربی از نگاه ابزاری و کالایی به ارزش زن دارد و به دنبال تغییر دیدگاه عمومی به بانوان و از بین بردن آزادی بی حد و مرز دسترسی به زنان است.
بحران هویت عامل به راه افتادن چالش باربی
در همین خصوص لیلا استیری فعال و پژوهشگر حوزه زنان در گفتگو با خبرنگار مهر، درباره علت به راه افتادن چالش باربی گفت: یکی از علل اصلی به راه افتادن این جریان ایجاد «بحران هویت» میان زنان غربی است. در طول سالهای گذشته جریان فمینیسم و نگاه اجتماعی حاکم بر جامعه غرب، هویت اصلی زنان را از آنها گرفته و همین امر موجب ایجاد بحران هویت در زنان غربی شده است. نتیجه این بحران نیز به راه افتادن چالشهایی ازجمله چالش باربی شده است.
وی با بیان اینکه بر اثر بحران هویت شده زنان غربی از نگاه مادی گرایانه و ابرازی جامعه به خود خسته شدهاند، اظهار داشت: بانوان در این جامعه اروپا و آمریکا به این نتیجه رسیدهاند که به غیر از مسئولیتهای اجتماعی و حضور در جامعه، در قالب خانواده نیز مسئولیتهای فردی دارند اما این مسئولیت در زندگی آنها کم رنگ شده و از هویت اصلی خود فاصله گرفتهاند.
این فعال حقوق زنان ادامه داد: این چالش نشان میدهد که زن غربی از روابط ناایمن و تأمین عاطفی از این نوع روابط خسته شده و به رابطه عاطفی در قالب یک نهاد ایمن به نام خانواده نیاز دارد. بحران هویت در غرب موجب شده تا زنان به سمت نقشهای زنانگی خود متمایل شوند و به غیر از مسئولیتهای اجتماعی به مسئولیتهای فردی آنها نیز توجه شود.
استیری با تاکید بر اینکه زنان اروپا و آمریکا خواستار تغییر نگاه ابزاری و کالایی جامعه به خود هستند، عنوان کرد: به راه افتادن اینگونه چالشها و آن هم توسط سلبریتی های اروپایی و آمریکایی نشان دهنده حاکی از این موضوع است.
وی با اشاره بر نقش فمینیسم در ایجاد بحران هویت تصریح کرد: نهضت فمینیسم تلاش میکرد تا تنها محور اهمیت به زنان را در ویژگیهای جسمی و مادی آنها خلاصه کند و مسئولیتهای انسانی زن را نادیده بگیرد. فمینیسم این هدف خود را با مفهوم آزادی زنان پیش برد و زنان را از ماهیت خود دور کرد اما در حال حاضر زنان غربی از این نگاه خسته شدهاند و دیگر نمیخواهند به این مسیر ادامه دهند.
این فعال حوزه زنان ابراز داشت: مفهوم جملات مطرح شده در این چالش نشان میدهد که زنان غربی دیگر نمیخواهند هر گونه رفتاری از سوی جامعه و مردان با آنها بشود و خواستار توجه به ویژگیهای شخصیتی و ارزشهای حقیقی زنان به جای توجه به ویژگیهای مادی و ظاهری آنها هستند.
منبع : خبرگزاری مهر؛ گروه جامعه_ ساناز باقری راد