بر اساس بررسی‌های اپیدمیولوژی صورت گرفته بر روند ابتلا و گسترش ویروس کرونا در ایران و جهان که از سوی وزارت بهداشت منتشر شده، تا روز ۱۶ فروردین یک میلیون و ۱۳۰ هزار و ۱۱۴ نفر به بیماری کووید ۱۹ مبتلا شده‌اند که از این تعداد ۶۰ هزار و ۱۱۴ نفر جان خود را از دست دادند.
به گزارش ایسنا، به طور کلی در جهان کشورهای آمریکا، اسپانیا، ایتالیا، آلمان و فرانسه رتبه‌های اول تا پنجم ابتلا به بیماری کووید۱۹ را به خود اختصاص می‌دهند.
بر اساس اعلام گزارش منتشر شده از سوی وزارت بهداشت، ایران نیز رتبه هفتم ابتلا به کووید ۱۹ را در جهان به خود اختصاص داده است و بر اساس آمار اعلام شده از سوی وزارت بهداشت تا ۱۶ فروردین ماه، ۵۵ هزارو ۷۴۳ نفر به بیمای کووید۱۹ مبتلا شده‌اند که از این تعداد ۱۹هزار و ۷۳۶ نفر بهبود یافته و ۳ هزار و ۴۵۲ نفر نیز جان خود را از دست داده‌اند. بر اساس بررسی‌های صورت گرفته بیشترین شناسایی موارد قطعی ابتلا به این بیماری در روز ۱۱ فروردین ماه بوده است.
در راستای غربالگری و شناسایی بیماری تا ۱۶ فروردین ماه ۶۹ میلیون و ۴۸۵ هزار و ۸۵۰ خدمت از سوی نظام سلامت به مردم ارائه شده است که با رضایت ۹۷.۳ درصدی خدمت گیرندگان همراه بوده است. ۰/۲ درصد این افراد برای دریافت خدمات به پزشک ارجاع داده شده‌اند که ۰.۶ آنها مورد درمان سرپایی قرار گرفتند. از تعداد یاد شده ۲۴.۵درصد افراد پس از ویزیت توسط پزشک برای مراقبت در منزل راهنمایی شده‌اند و ۴.۶ درصد افراد برای بستری به بیمارستان‌ها ارجاع داده شده و ۳۰/۱ درصد در بیمارستان بستری شده اند.
در میان موارد ابتلا در ۷۲ ساعت گذشته ۵۲.۷ درصد موارد مرد و ۴۷.۳ درصد موارد زن بودند و ۵۳ درصد موارد بیماران حداقل یک بیماری زمینه ای داشتند. همچنین ۱۲.۳ درصد موارد بیماران در بخش مراقبت های ویژه بستری شدند و ۱۵.۵ درصد این موارد نیز از موارد شدید بیماری بودند.
همچنین موارد فوت این بیماری در دو هفته گذشته، ۷۷.۲ درصد مربوط به سنین بالای ۶۰ سال بوده و ۵۷.۷ درصد فوتی ها مرد و ۴۲.۳ درصد نیز زن بودند. همچنین ۶۰.۴ درصد فوت شدگان دارای حداقل یک بیماری زمینه ای بوده اند.
البته بنابر اعلام وزارت بهداشت بیماران با پیامد فوت، بیماران تحت لوله گذاری نای و بیماران نیازمند بستری در بخش های ویژه به عنوان موارد شدید بیماری منظور شده اند و اطلاعات این نمودار بر اساس موارد بستری در بیمارستان بوده و تعداد بیماران خارج بیمارستانی و موارد بدون علامت در محاسبه این سهم ها در نظر گرفته نشده است. همچنین به منظور افزایش تعداد نمونه، محاسبه شاخص های مرگ در یک هفته گذشته محاسبه شده است.
تخمین روند ابتلا و بستری ناشی از کووید ۱۹ بر اساس مدلسازی پویا
در این مدلسازی، تعداد افراد مبتلا به کووید -۱۹ نیازمند بستری بر حسب سطوح مختلف ایزولاسیون تخمین زده شده است. پنج سناریو تدوین شده است که از نظر شدت و مدت زمان مداخله با هم متفاوت اند. همچنین موارد جدید ابتلا از اول بهمن ۱۳۹۸ تا پایان خرداد ۱۳۹۹ برآورده شده است. منظور از ایزولاسیون، شرایطی است که افراد مبتلا نتوانند بیماری را به افراد سالم منتقل کنند. تعداد موارد بستری با این فرض محاسبه شده است که هر فرد به طور متوسط ۵ روز در بیمارستان بستری شود. در این مطالعه ۵ حالت ممکن برای وقوع بررسی شده است که در ادامه می‌آید:
سناریو ۱ یا حالت پایه با فرض عدم مداخـله یعنی فرض بر عدم انجام هرگونه مداخله از سوی دولت و مردم برای ایزولاسیون داشته باشیم و درصد ایزولاسیون برای کنترل عفونت را صفر در نظر بگیریم. در این شرایط، تعداد افراد نیازمند بستری با یک شتاب فزاینده تا پایان خرداد ماه ادامه یافته و آخر خردادماه به بیشینه مقدار خود یعنی ۶۵ هزار مورد بستری در یک روز می رسد.
سناریو ۲ یا فرض بــدون مـداخله دولـت: در این سناریو، فرض بر ایزولاسیون ۱۰ درصد در کل بازه زمانی تعریف شده توسط مردم است. در این شرایط تعداد افراد نیازمند بستری با شیبی بسیار ملایم تر نسبت به سناریوی اول ولی فزاینده ادامه یافته و در آخر اردیبهشت ماه به بیشینه خود می رسد سپس با یک شیب کمابیش ثابت و سپس کمی کاهنده ادامه یافته و در آخر خرداد به حدود ۱۲ هزار فرد نیازمند بستری در روز می رسد.
سناریو ۳ یا مداخله در سطح پاییـن: فرض بر اعمال مداخلات حداقلی توسط دولت (آموزش و توصیه به بیماران) است که از ابتدا تا انتهای بهمن، موجب ۱۰ درصد ایزولاسیون، از ابتدا تا ۲۰ اسفند، موجب ۱۵ درصد ایزولاسیون و از ۲۰ اسفند به بعد موجب ۲۰ درصد ایزولاسیون شده باشد. در این سناریو مردم و مبتلایان تغییر رفتار مختصری دارند و تعداد تخمینی موارد نیازمند بستری با شیب ملایم افزایش و حدوداً در اواخر فروردین به بیشینه خود می رسد؛ یعنی حدود ۸۷۰۰ مورد نیاز به بستری در هر روز؛ سپس یک شیب ملایم کاهنده را تا اواخر خرداد طی نموده و در آخر خرداد به حدود ۳۵۰۰ مورد نیاز به بستری در طول روز می‌رسد.
سناریو ۴ یا مداخله در سـطح متوسـط: فرض بر جدی تر شدن مداخلات دولت است که شامل مدیریت اجتماعات، تعطیلی مراسم جمعی، تعطیلی تمامی مراکز پر ازدحام نظیر دانشگاه‌ها و مدارس و محدود کردن ترددها است. مداخلات از ابتدا تا انتهای بهمن موجب ۱۰ درصد ایزولاسیون، از ابتدای اسفند تا ۲۰ اسفند، موجب ۱۵ درصد ایزولاسیون و از ۲۰ اسفند تا پایان خردادماه موجب ۳۰ درصد ایزولاسیون می‌شود. در این سناریو که نزدیک به اقدامات فعلی دولت است، تعداد افراد نیازمند بستری تا اواخر اسفند افزایش و به بیشینه خود می رسد یعنی ۶۶۰۰ مورد در روز با فاصله اطمینان ۳۵۰۰ تا ۱۰هزار و ۹۰۰ نفر می‌رسد. سپس با شیبی کاهنده در آخر خرداد ماه به ۱۲۰۰ مورد در روز می‌رسد.
سناریو ۵ یا مداخله در سطح شدید: در این سناریو، مداخله دولت گسترده تر از سناریوی ۴ و البته بدون استفاده از ساز و کار نظامی است. مداخلات از اول تا اخر بهمن منجر به ۱۰ درصد ایزولاسیون، از اول تا ۲۰ اسفند، منجر به ۱۵ درصد ایزولاسیون و از ۲۰ اسفند به بعد تا پایان بازه زمانی منجر به ۴۰ درصد ایزولاسیون موثر، خواهد شد. این شرایط حالت بهینه برای کشور تلقی می‌شود. دولت عبور و مرور و مسافرت‌های درون و برون شهری را محدود می کند و مبادی ورودی و خروجی شهرها را کنترل نموده، افراد مشکوک، ایزوله و ردیابی شده و مردم نیز از تدابیر ایزولاسیون به خوبی تبعیت می‌کنند. در این شرایط، تعداد موارد نیازمند بستری با یک شیب نسبتاً افزایشی تا اواخر اسفند، به تعداد بیشینه خود می رسد؛ سپس سرعت رشد به شدت کاهنده شده و در آخر خرداد به حدود ۴۵۰ مورد در روز خواهد رسید.
در تنیجه مدل‌ها نشان می‌دهند که مداخلات در راستای ایزوله کردن و کاهش تماس‌های افراد در جامعه به شدت بر روند بیماری و مرگ ناشی از آن تاثیر دارد. همچنین مداخلات حداکثری نیاز به یک همکاری قوی بین بخشی دارد. هر چه مداخلات سخت گیرانه تر می‌شود، روند کاهشی در بروز بیماری و افت شیب قسمت انتهایی نمودار مرگ تجمعی، زودتر اتفاق می افتد.
تاثیر ویروس کرونا بر نظام آموزشی دنیا
برای میلیون‌ها کودک و نوجوان، مدرسه یک فرصت زندگی و همچنین یک سپر است. در بعضی از کشورها، تعطیلی مدارس ممکن است ویرانگر باشد و به طور دائم آینده کودکان را مختل کند. یونسکو، تأثیر ویروس کرونا بر نظام آموزشی کشورها را تحت نظر دارد. تا ۳ آوریل ۲۰۲۰ یا ۱۵ فروردین ۹۹، بیش از ۱۸۸ کشور تعطیلی سراسری اعلام کرده‌اند که زندگی بیش از ۸۹.۵ درصد از جمعیت دانش آموزان جهان یعنی ۱ میلیارد و ۵۴۳ میلیون نفر را تحت تأثیر قرار داده است. علاوه بر این، بیش از ۶۰ میلیون معلم، دیگر در کلاس های درس حاضر نمی‌شوند.
توصیه‌های یونسکو برای مسئولان کشورها این است که با تکیه بر تجربیات سایر کشورها اقداماتی انجام دهند که دانش آموزان را به ادامه یادگیری تشویق کنند. بهره گیری از سیستم‌های آموزشی از راه دور آنلاین و یا استفاده از نرم افزارها و مولتی مدیاهای قابل نصب بر روی تلفن همراه، برای آن دسته از افرادی که به تلفن همراه دسترسی دارند ولی به اینترنت دسترسی دائم ندارند، جهت کاهش تأثیر تعطیلی مدارس پیشنهاد می‌شود.
درس آموخته های کشورهای جهان در مواجهه با کووید-۱۹: ایتالیا
ایتالیا از کشورهای غرب اروپا با مساحت ۲۹۴.۱۴۰ کیلومتر مربع و جمعیتی بالغ بر ۶۰.۴۸۳.۰۵۴ نفر است. در این کشور اپیدمی کووید ۱۰ از تاریخ یازدهم بهمن ۱۳۹۸ آغاز شد. این اپیدمی پس از مدت کوتاهی (کمتر از یک ماه) با روند ابتلا و مرگ و میر بالا (بالاترین مرگ و میر در سطح جهان) به یک بحران تبدیل شد؛ به طوری که به گفته برخی مقامات این کشور شیوع کووید ۱۹ بزرگترین بحران این کشور بعد از جنگ جهانی دوم بوده است. در اینکشور تا کنون ۱۱۵.۲۴۲ مورد تایید شده بیماری با ۱۳.۹۱۵ مورد مرگ شناسایی شده است. برخی از علل این تجربه تلخ و نیز اقدامات انجام شده جهت کنترل بیماری در این کشور شامل موارد زیر می باشد:
-دست کم گرفتن خطر و عدم توجه کافی به هشدارها در مراحل اولیه اپیدمی به طوری که عموم مردم و محافل سیاسی موضوع را جدی تلقی نکردند و این مساله باعث تاخیر در اقدام به موقع شد.
-عدم قرنطینه مسافران از چین در ابتدای اپیدمی
-عدم اطلاع رسانی موثق و یکپارچه و درج اطلاعات ضد و نقیض در خصوص ماهیت ویروس و بیماری
-ساختار جمعیتی پیر و ابتلا ۹۹ درصد قربانیان به حداقل یک بیماری زمینه ای
-عدم ظرفیت های لازم در سیستم بهداشتی و درمانی فرسوده
-وجود مشکلات در خصوص در جمع آوری داده، انتشار به موقع و مدیریت اطلاعات
- عدم موفقیت قرنطینه شهرهای شمالی ایتالیا به دلیل مبهم بودن وضعیت قرنطینه و عدم شفافیت در محدودیت های مورد نظر و نیز اعلام قرنطینه خبر از رسانه ها قبل از اعلام رسمی توسط دولت
-در نهایت اعلام قرنطینه برای کل کشور
-تعطیلی مدارس، دانشگاه ها، سینماها، رستوران ها و لغو برخی مراسم عمومی و فستیوال ها
- حمایت از وضعیت اقتصادی مردم (توقف پرداخت اجاره بها در کل کشور)