شنیده بودم که پس از مرگ و هنگام پرسش و پاسخ اعمال، اندام ها به صدا درمی آیند، می بینند و می شنوند اما تصور این موضوع که در این دنیا هم افرادی هستند که دستانشان به جای چشمشان می بیند سخت بود تا این که با شرکت تعاونی دستان بینای روشندلان آشنا شدم.

جایی که بوی خاک نم خورده و دستانی گل آلود که هنر می آفرینند، مشخصه آن است و بر دیوارهایش نقش های برجسته ای از آیات قرآنی، داستان‌های شاهنامه ای و غیره جلوه نمایی می کند که روشندلان آفریده اند.

زینب میرلو کارآفرین برتر و دارای لیسانس معماری، مدیرعامل این شرکت است که چتر حمایتی خود را بر سر روشندلان، کم بینایان و معلولان جسمی پهن کرده و توانسته در مسیر توسعه و حرکت، این قشر مظلوم جامعه را تحت حمایت قرار دهد.

به بهانه روز جهانی نابینایان (عصای سفید) با این بانوی جوان  به گفت و گو می نشینیم و انگیزه این کار را از او جویا می شویم. با رویی خوش پاسخ می دهد: با توجه به حس لامسه ای که بچه های نابینا دارند، به این فکر افتادم تا از این حس در راه توانمندسازی و تولید محصولی با دستان بینای آنها استفاده کنم با این هدف، فعالیتم را از سال 1387 به صورت ابتکاری شروع کردم.

وی ادامه داد: در ابتدا این کار را با کمک انجمن نابینایان شروع و بعد به خاطر علاقه بسیار، این راه را ادامه دادم. با توجه به این که رشته معماری هستم توانستم به راحتی در این مسیر حرکت کنم که البته توجه و حمایت خانواده هم تاثیر بسزایی در ادامه دار شدن این مسیر داشت تا سرانجام شرکت تعاونی دستان بینای روشندلان تاسیس شد.

این کارآفرین برتر، با اشاره به این که نزدیک به 20 هنرجوی نابینا و کم بینا در این شرکت در حال فعالیت هستند، گفت: استفاده از حس لامسه در روزهای اول برای هنرجویان سخت بود اما رفته رفته توانستند با توجه به این حس همه چیز را فرا بگیرند.

میرلو در مورد کار هنرمندان خاطرنشان کرد: ساخت سفال‌های نقش برجسته دست‌ساز در طرح‌های سه‌بعدی نمای داخلی و خارجی ساختمان و ‌طراحی نقشه‌های فاز یک و دو معماری از فعالیت‌های اصلی گروه است و آثاری که هنرجویان نابینا در این کارگاه آماده می‌کنند در ساختمان‌های عمومی، فضاهای شهری، فرهنگی و مذهبی، لابی ساختمان‌های تجاری و مسکونی، استخر، شومینه، سردر و ... قابل استفاده است.

برپایی و شرکت در نمایشگاه های مختلف با موضوعات مختلف، رویای دیگر این کارآفرین برتر بود که درباره آن توضیح داد: در نمایشگاه های مختلف، اساتید از نزدیک این فعالیت ها را نظارت و مورد تایید قرار دادند. موضوعی که مایه دلگرمی من بود تا این کار را ادامه دهم.

وی با یادآوری این موضوع که از ابتدا، هدف کار برطرف کردن دغدغه اشتغال نابینایان بود، گفت: برای همگان، خیلی دور از ذهن است که یک نابینا، تابلوی برجسته بسازد اما خوشبختانه در کارگاه از حس لامسه استفاده می کنند و تابلوهای برجسته را شکل می دهند. مراحل بعدی یعنی آبکاری، پتینه کاری، رنگ و لعاب زدن را سایر معلولان جسمی یا کم بینا انجام می دهند.

استقبال خانواده ها بدرقه راه ما

مدیرعامل شرکت تعاونی دستان بینای روشندلان در ادامه این گفت و گو با اشاره به این که عزیزانی که اینجا مشغول هستند اکثرا متاهل هستند، گفت: 5 نفر از افرادی که در شرکت مشغول به مهارت ورزی هستند زنان و ما بقی مردانی هستند که دارای همسر و فرزند بوده و در نتیجه نیاز مبرم به شغل دارند.

وی ادامه داد: نکته مهم این که خانواده های این عزیزان همواره ما را مورد حمایت معنوی و یاری قرار می دهند و همین نشاط و استقبال آنها، ما را برای ادامه مسیر مشتاق تر کرده است. این امر باعث شد که خانواده این افراد و خودشان همت بالایی نشان دهند و به بهترین نحو همانند افراد عادی تلاش کنند تا چرخ زندگی خود را بچرخانند.

میرلو دومین اصل در زندگی نابینایان را تقویت روح و روان عنوان کرد و گفت: پس از کار و اشتغال و انجام فعالیت مثبت که نیاز یک نابینا یا معلول است تا در انزوای وضعیت خود فرونروند و بتواند همانند سایر افراد عادی زندگی کنند، نیازهای روحی روانی این افراد را هم برآورده می کند.  مواردی در شرکت وجود دارد که فرد معلول تا قبل از آمدن به شرکت، روزانه ده ها قرص اعصاب و روان مصرف می کرد تا از فکر و خیال خلاصی یابد اما پس از مشغول به کار شدن نیازی به روزانه یک قرص هم ندارد.

به جای ماهی دادن، ماهی گیری یاد دهیم

این کارآفرین برتر، با تاکید بر این که باید به این افراد و امثال آن‌ها به جای ماهی دادن، ماهی گیری را یاد دهیم، خاطرنشان کرد: بچه های روشندل ذائقه هنری بالایی دارند که باید جهت دهی شود. من با علم به این مساله تلاش کردم با توجه به این که رشته من معماری است به انجمن نابینایان پیشنهاد این همکاری را بدهم که خوشبختانه مورد استقبال قرار گرفت. تلاش کردم حس لامسه نابینایان را پرورش دهم و با این مهارت، اشتغال زایی هم انجام شود.

وی ادامه داد: خوشبختانه بچه هایی که کار می کردند به لحاظ روحی خیلی متحول شدند و همه این ها باعث می شد با توجه به پستی ها و بلندی های کار، پرانرژی ادامه بدهم.همه این ها من را در کار مصمم تر کرد.

میرلو یکی از راهکارهای توسعه این کارها و توانمندسازی معلولان را برپایی نمایشگاه برای ارائه و به نمایش گذاشتن کارهای این عزیزان عنوان کرد و گفت: مسئولان و مقامات دولتی با حمایت خود می توانند به این امر جهت دهی کنند. ضمن این که حداقل کاری که مسئولان و مدیران ارگان ها می توانند در حق این بچه ها داشته باشند این است که مطابق مصوبات خرید آثار هنری، برای هدایایی که می خواهند تهیه کنند از این کار ها استفاده کنند تا تعداد شاغلان بالا برود.

وی افزود: هدف ما ، کارآفرینی و ایجاد اشتغال برای جامعه معلولان، هنردرمانی و ارتقای اعتماد به نفس این قشر از جامعه، تغییر فرهنگ نگاه ترحم به احترام نسبت به معلولان، احیای هنر و فرهنگ ایرانی بود.

گزارش از فاطمه دهقان نیری