به گزارش برنا؛ برای تسلیم کردن کودکان، یا به عبارتی گرفتن فرمان اصلی تربیت در دست خودمان، راه حلهای کلی وجود دارد که معمولا در همه شرایط مفید است.
با تکرار و تمرین میتوان این روشها را آموخت، پیاده کرد و بارها و بارها به کار گرفت تا جزیی از اصول زندگی ما و کودکمان شود.
* او را برای حضور در جمع آماده کنید
اگر معمولا کودکتان در حضور دیگران بدرفتاری میکند، اول ببینید رفتار خود شما معمولا در جمع چطور است.
آیا بیش از حد بکن نکن میکنید؟ آیا برخوردتان با کودکتان تغییر میکند؟ آیا برای دیگران احترام و ارزش بیشتری نسبت به کودک خودتان قایل هستید؟
اگر همه چیز مرتب است، و او فقط در حضور دیگران بدرفتاری میکند و باعث رنجش شما میشود، تنها گفتن این جمله: «ساکت باش»، به حل شدن ماجرا کمکی نمیکند و معمولا رفتارش بهتر نمیشود.
از این پس قبل از رفتن به پارک یا مهمانی، یا هر وضعیت جدیدی مثل مرکز خرید، موقعیت را برای او شرح بدهید و توصیف کنید.
* علت هر کاری را توضیح دهید
مثلا برای اینکه بهتر و دقیقتر مسواک بزند، برایش توضیح دهید که خودتان چه میکنید و چرا. مثلا به او بگویید: «ببین من چطوری همه قسمتهای دندانهایم را مسواک میزنم. میخواهم همه میکروبهایی که اون گوشه موشهها خانه کردهاند را در بیاورم… حالا با آب دهانم را میشویم و حالا غرغره میکنم. و حالا آب دهانم را بیرون میریزم. بیا با هم این طوری مسواک بزنیم.»
* کمک کنید کمی جلوتر را ببیند
معمولا بچهها فقط رویداد در حال وقوع را میبینند و حواسشان به یک قدم جلوتر نیست. آنها در لحظه زندگی میکنند، اما همین باعث میشود وقتی میخواهید از جایی یا موقعیتی او را به مکان یا موقعیت جدید حرکت بدهید، با مقاومت او مواجه میشوید. پس همیشه ۵ دقیقه قبل از تغییر مکان و موقعیت او را مطلع کنید. درست است که به احتمال زیاد با اعتراض او مواجه خواهید شد، اما در غیر این صورت باید گریه و داد و فریاد بیشتری را تحمل کنید.
* کارهای روزمره را منظم کنید
از زمانی که در صبحگاه، کودک بیدار میشود تا زمانی که شبانگاه به رختخواب میرود، یک سری کارهای تکراری هر روزه انجام میدهد. بهتر است این کارها نظم مشخصی داشته باشند و خود شما هم به این نظم پایبند باشید. به این ترتیب درصد همکاری او با شما بیشتر میشود، و احتمال پذیرفتن تغییرات هم در او بالاتر خواهد رفت.
* مثبت نگر باشید
ضمن انجام هر کاری، به رفتارهای مناسب او توجه کنید و در همان لحظه از آن تعریف کنید. سپس از او بخواهید تا فعالیت بعدی را انجام دهد. وقتی برای کارهای درست او امتیاز قائل میشوید، انگار که با یک نیروی جادویی به انجام هر کاری که شما خواستهاید، جلب میشود.
* برخورد منعطف و آرام داشته باشید
سعی کنید به جای دستور دادن، از خواهش کردن استفاده کنید. وقتی خواهش خود را با فشردن دست او یا ماساژ پشتش به نرمی، همراه کنید؛ درست جایی هستید که فرمان شما به عمل تبدیل میشود. حتما زمانهایی را به خاطر دارید که از دور فریاد زدهاید: «بیا سفره رو جمع کن». یا وقتی خواهر و برادر مشغول درگیری هستند، به جای داد زدن به سمت آنها بروید و صحبت کنید. خیلی وقتها همین آرامش شما برای ساکت کردن بچهها کافی ست.
* محیط را مناسب کنید
هم برای تشویق او به کارهای درست و هم برای جلوگیری و فراموشی کارهای نادرست، میتوانید از تغییر محیط استفاده کنید. بارها دیده شده که حتی بزرگترین انگیزهها هم نمیتواند کودک را وادار به کاری کند، اما یک تغییر کوچک در محیط، اثر خوبی روی تغییر رفتار او خواهد گذاشت. مثلا وقتی میبینید دیوار را نقاشی میکند، وسایل نقاشی را از دسترسش خارج کنید و یا اگر به خوردن سبزیجات علاقهای ندارد، هویج را در قطعات کوچک خورد کنید و جلوی دستش قرار دهید.
* عزت نفس کودکتان را از بین نبرید
فرض کنید کودکتان روی میز ایستاده و نگران افتادنش هستید، اما قانع نمیشود که پایین بیاید، به جای اینکه تهدیدش کنید و یا بد و بیراه بگویید، بگویید: «ما اجازه نداریم روی میز بایستیم، خودت پایین میآیی یا من کمکت کنم؟» اینطوری هم عزت نفس او کم نمیشود و هم اینکه احساس قدرت میکند.
* برای او حق انتخاب قائل شوید
مثلا در هوای سرد وقتی حاضر نیست لباس مورد نظر شما را بپوشد، دو جور لباس گرم پیشنهاد بدهید. تا او انتخاب کند. یا اگر غذایی که درست کردهاید، باب میلش نیست، همیشه گزینه نون و پنیر و سبزی را هم در کنارش بگذارید. از بین اینکه بخواهد با صدای بلند بوق بزند یا هیچ کاری نکند، قطعا بوق را انتخاب میکند، اما اگر حق انتخاب داشته باشد که یا بوق بزند و یا شکل بوق را با هم نقاشی کنید، به احتمال زیاد نقاشی با شما را ترجیح میدهد. حق انتخاب به او قدرت میدهد، پس دوست داشتنی ست.