رونمایی از لباسهای رسمی و ورزشی اعضای کاروان ورزش ایران در بازیهای المپیک شنبه شب و همزمان با اعزام اولین گروه ورزشکاران به توکیو انجام شد و حاشیههای فراوانی را بهوجود آورد. گویا از دو سال پیش برای طراحی این لباسها برنامهریزی شده بود و کارگروه مد و لباس وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی هم در این انتخاب نقش داشت. قرار بود مردان کت و شلوار ساده سورمهای و زنان مانتو و مقنعه فیروزهای و شلوار سفیدرنگ بپوشند اما فشار افکار عمومی در روزهای اخیر آنقدر زیاد بود که دیروز اعلام شد بهخاطر هجمههای ایجادشده ورزشکاران و نمایندگان کاروان ایران در مراسم افتتاحیه با «پوشش ورزشی» رژه خواهند رفت. در همین رابطه کیکاوس سعیدی دبیرکل کمیته ملی المپیک این موضوع را اعلام کرد و گفت در راستای احترام به افکار عمومی چنین تصمیمی گرفته شده است. البته این اولینبار نیست که طراحی لباس کاروان اعزامی کشورمان به مسابقات المپیک با حاشیه روبهرو میشود و تغییر پوشش هم پیشتر سابقه داشته است.
شیرین افلاطونی طراح پارچه و لباس و مدرس دانشگاه میگوید: در هر کشوری سفیرانی هستند که از طریق آنها کشورشان به جامعه جهانی معرفی میشود، لباس نیز همینگونه است. در درجه اول، رکن مهمی در طراحی لباس هم بانوان و هم آقایان وجود دارد که باید با هم هماهنگ باشند؛ ویژگیای که اصلا در طراحی لباسی این دوره، اتفاق نیفتاده بود؛ در حالیکه این هماهنگی باید از نظر اتحاد رنگ، طرح و فرم صورت بگیرد. اما میبینید یک لباس آبیفیروزه است و یک لباس سورمهای! فکر میکنم اگر فردی اصول اولیه طراحی را بداند، هیچگاه لباس المپیک که نشاندهنده پیام یکرنگی و اتحاد ایران است را اینگونه به دنیا معرفی نمیکند. این مدرس دانشگاه درباره طراحی لباس آقایان در کاروان اعزامی ورزشکاران ایرانی به المپیک گفته است: لباس آقایان، کلاسیک است و طرح و تیپ اداری دارد. هیچ المان خاصی در آن اجرا نشده که نشان دهد لباس رسمی ما در المپیک است. حتی یک المان کوچک پرچم ایران هم در آن استفاده نشده؛ بنابراین میتوانیم بگوییم، برای لباس آقایان اصلا طراحی نشده و هیچ ایدهای در نظر گرفته نشده است. او درباره طراحی لباس بانوان ایرانی در المپیک توکیو در گفتوگو با «ایسنا» میگوید: هر دو لباس به گونهای است که جداگانه رنگ بدی ندارند؛ مثلا آبی فیروزهای، رنگ سنتی ایرانی است و سورمهای هم به تنهایی رنگ خوبی است. اما بازی المپیک جداگانه نیست. لباسها باید این اتحاد را نشان دهند؛ چراکه پیام هماهنگی و اتحاد یک کشور را نشان میدهند اما ما متاسفانه پیام درستی را با این طراحی لباس به کشورهای دیگر منتقل نمیکنیم. لباس خانمها اگر از نظر فرم، طرح و رنگ با لباس آقایان هماهنگی داشت و یک ایده در نظر گرفته میشد، خیلی میتوانست به هماهنگی هم کمک کند اما این کار انجام نشده است. این طراح لباس در پاسخ به اینکه چرا در اغلب دورهها، طراحی لباس کاروان اعزامی ایران با حواشی و انتقادهایی همراه میشود؟ گفته است: در دو دوره آخر، نسبت به دورههای قبلتر نگاه نیمهحرفهای حاکم بود و اینکه از طراحان، برای طراحی این لباسها استفاده میشد ولی استفاده از طراحان تخصصی، قدم اولیه است. قدم بعدی این است که داوریها تخصصی انجام شود که بتوانند لباس درستی انتخاب کنند. اگر کسی حتی طراح لباس هم نباشد اما لباس کشورهای مختلف را در دورههای مختلف بررسی کند، به اولین نکتهای که میرسد این است که لباس آقایان و خانمها با هم هماهنگ هستند و این امر احتیاج به تخصص خاصی ندارد و با یک نگاه اولیه این نکته نمایان میشود. خانمها و آقایان تشکیلدهنده جامعه ما هستند؛ وقتی که ما دو لباس جداگانه از نظر طراحی، مدل، فرم و رنگ را به جهانیان نشان میدهیم، کاملا مشخص است که نگاه تخصصی نداریم.