محمود خدادوست با اشاره به حدیث پیامبر اکرم(ص) که فرمودند «روزه بگیرید تا تندرست بمانید»، ابعاد تندرستی در این حدیث را فراتر از بعد جسمانی و روانی دانست و گفت: به قول حکیم پارسی‌نویس، سید اسماعیل جرجانی، هم نفس بر بدن اثر می‌گذارد و هم بدن بر نفس، ولی به دلیل تسلط نفس بر بدن، اثر آن بیشتر بوده و چه بسا که با روزه گرفتن بیشتر به تندرستی روحانی رسیده و به سلامت جسمانی خود کمک کنیم.
وی با تاکید بر پیام اصلی طب ایرانی و اساس آن که حفظ و ارتقای تندرستی و اصلاح سبک زندگی است، افزود: با رعایت توصیه‌های طب ایرانی در ارتباط با ماه مبارک رمضان، سختی‌های ظاهری روزه‌داری کاهش یافته و روزه به واقع، سبب ارتقای تندرستی می‌شود و چه بسا در افرادی که پس از اصلاح مزاج معده روزه می‌گیرند، برخی مشکلات گوارشی نیز بهبود می‌یابد.
هرگز با آب یخ و نوشیدنی‌های سرد افطار نکنید
مدیر کل دفتر طب ایرانی وزارت بهداشت با اشاره به تقارن ماه مبارک رمضان در سال‌های اخیر با فصول گرم و روزهای طولانی سال که بدن مدت زمان زیادی گرسنگی و تشنگی را تحمل می‌کند، تاکید کرد: یکی از توصیه‌های بسیار مهم این است که روزه‌داران تحت هیچ شرایطی، با آب یخ و نوشیدنی‌های سرد افطار نکرده و روزه خود را باز نکنند، چراکه به دلیل بالارفتن حرارت معده در اثر گرسنگی طولانی‌مدت، کارکرد معده برای هضم غذا، دچار اختلال می‌شود.
خدادوست با بیان اینکه در طب ایرانی و طبق آنچه قدیمی‌ها همواره سعی بر رعایت آن داشته‌اند، توصیه به مصرف یک استکان آب ولرم و خرما یا شیر گرم و خرما برای باز کردن روزه شده است، گفت: نوشیدنی ولرم باعث می‌شود حرارت بالای معده فروکش کرده و مصرف خرما نیز به دلیل جذب سریع قند آن، از ایجاد اشتهای کاذب که منجر به پرخوری و روی هم‌خوری در زمان افطار می‌شود، جلوگیری کرده و این امر، به صحت دستگاه گوارش کمک می‌کند.
وی همچنین، بازکردن روزه با سکنجبین ولرم را برای افرادی که در هنگام افطار بسیار تشنه هستند، توصیه کرد و با اشاره به فاصله کوتاه بین افطار تا سحر و تاکید بر توجه به توصیه کلی در نظر گرفتن حداقل دو ساعت فاصله زمانی میان زمان مصرف غذا تا هنگام خواب، افزود: باید از مصرف چند نوع غذا با هم در وعده افطار پرهیز کرد و در فاصله بعد از افطار تا هنگام خواب که حداکثر یک تا دو ساعت است، مصرف نوشیدنی‌های خنک مانند یک لیوان از مخلوط عرق کاسنی و شاه‌تره، به میزان مساوی از هر کدام، برای کاهش تشنگی‌های طول روز، توصیه می‌شود.
راهکار کاهش تشنگی و پیشگیری از پرخوری در ماه مبارک رمضان
مدیر کل دفتر طب ایرانی وزارت بهداشت همچنین یادآور شد: در طب ایرانی برای رفع تشنگی زیاد و پرهیز از پرخوری در ماه مبارک رمضان، مصرف یک لیوان فالوده خیار با سکنجبین که از خیار رنده شده و حل شده در سکنجبین به دست می‌آید و یا هندوانه با سکنجبین توصیه شده که به اصلاح کبد نیز کمک می‌کند.
وی با توصیه به استفاده از سبزی خوردن در وعده افطار برای جلوگیری از بروز یبوست و پرهیز از مصرف برخی غذاهای سنگین مرسوم در این وعده، تاکید کرد: در فصول گرم سال، هضم معده و عملکرد دستگاه گوارش ضعیف است و سنت مصرف حلیم، آش رشته و شله‌زرد در وعده افطار، مربوط به زمان تقارن ماه مبارک رمضان با فصول سرد سال است که دستگاه گوارش عملکرد بهتری داشته و هضم در معده با قدرت بیشتری انجام می‌شود.
افطار، سبک و سحری باید کامل میل شود
مشاور وزیر بهداشت با اشاره به اهمیت خواب شبانه در ماه رمضان که هضم وعده افطار را آسان کرده و به باز شدن اشتها برای خوردن سحری کمک می‌کند، گفت: سحری باید کامل میل شود تا بدن بتواند ۱۵ تا ۱۶ ساعت گرسنگی در طول روز را تحمل کرده و قوای کافی نیز داشته باشد.
وی علت بی‌اشتهایی افراد برای خوردن سحری را پرخوری و روی هم‌خوری شبانه یا نخوابیدن در شب دانست و افزود: توصیه می‌شود افطاری، سبک و در حد مصرف نان و پنیر و سبزی یا گردو و یا غذاهای سبک باشد تا اشتهای فرد برای خوردن سحری در اثر پرخوری و روی هم‌خوری در وعده افطار، از بین نرود.
خدادوست با توصیه به زودتر بیدار شدن برای خوردن سحری در کسانی که اشتهای کافی برای این وعده ندارند، تاکید کرد: توصیه می‌شود روزه‌داران، بلافاصله بعد از خوردن سحری و تا حدود دو ساعت بعد از آن که غذا از معده عبور می کند، نخوابیده و از این فرصت برای انجام فعالیت‌های عبادی و دانشی خود بهره ببرند.
وی در خصوص خواب روز در ماه رمضان نیز گفت: از آنجایی که روز طولانی است و در طول آن روزه هستیم، خواب در طول روز، به شرط آنکه نزدیک غروب آفتاب نباشد، برای تجدید قوا و کاهش تشنگی و خشکی بدن با بازگرداندن مقداری رطوبت به آن، توصیه می‌شود./جام جم