یک عضو کمیسیون اجتماعی مجلس با استناد به تحقیقات مرکز آمار ایران گفت: حدود یک سوم جامعه ایران مستأجرند. حدود ۹۰ درصد آنها، امکان پرداخت افزایش اجارهبها در سال را ندارند. این وضعیت منجر به کاهش میل به ازدواج و فرزندآوری شده و سونامی طلاق میآفریند.
حسین گودرزی در گفتوگو با ایسنا در مورد شرایط جمعیتی ایران اظهار کرد: از نظر جمعیتشناسان چنانچه در هر خانوادهای میزان فرزندآوری از ۲.۱ پایینتر بیاید، در میان مدت ثبات جمعیتی به هم میریزد. از آنجا که باروری مربوط به دختران است در هر خانوادهای به طور متوسط دو فرزند باید به دنیا بیاید تا ثبات جمعیت بهم نریزد. آن یک دهم اضافی هم به خاطر مرگ ۱۰ در هزار است. میزان ثبات جمعیت ۲.۱ است.
این عضو کمیسیون اجتماعی مجلس با اشاره به جمعیت ۸۰ میلیونی ایران گفت: اگر ایران بخواهد همین جمعیت را حفظ کند باید به طور میانگین در هر خانوادهای ۲.۱ فرزند به دنیا بیاید. هماکنون در ایران این عدد به سمت ۱ نزدیک شده است یعنی حد ثبات را رد کردهایم و در آستانه خطر بزرگی هستیم.
نماینده مردم دورود و ازنا در مجلس یازدهم از «آسیبهای کاهش جمعیت ایران» سخن گفت و ابراز عقیده کرد: یکی از خطرات، انقطاع نسل است. در این مورد نسل خانوادههایی که خواسته یا ناخواسته امکان باروری ندارند، منقطع میشود. ژن بعضی خانوارها از بین میرود. از دیگر آسیبها پیری جمعیت و کم شدن جمعیت است. این دو مورد از نظر استراتژیک برای کشوری مثل ایران خطرناک است. اگر جمعیت ایران به ۳۰ تا ۴۰ میلیون برسد، امکان حفظ ایران سخت میشود.
وی گفت: زمانی در مرکز پژوهشهای صدا و سیما کار میکردم. زمانی که مقام معظم رهبری در مورد جمعیت ایران هشدارهایی دادند، ما چند تحقیق انجام دادیم. در کشورهای توسعه یافته کاهش جمعیت و کاهش میل به فرزندآوری تحتتأثیر متغیرهای غیر اقتصادی به وجود آمده است. هر قدر میزان شهروندی و تحصیلات بالا رفته بود، فرزندآوری کم شده بود. در نهایت این جوامع به جذب مهاجر روی آورده بودند.
این عضو کمیسیون اجتماعی مجلس ادامه داد: در ایران، باورهای مذهبی و اعتقادی و فرهنگ ایرانی در مورد فرزندآوری اثر قابل توجهی دارد بنابراین نمیتوان وضعیت ایران را صرفا با متغیرهای تاثیر گذار در دیگر جوامع ارزیابی یا قیاس کرد. به یک معنا مردم ایران تحت تأثیر شهروندمحوری و افزایش میل به تحصیلات کمتر فرزند میآورند. وقتی کسی برای مدرک دکترا تا ۳۰ سالگی درس می خواند، روی به فرزندآوری یا حتی ازدواج نمیآورند. چنانکه نوع زندگی شهری و آپارتمان نشینی و پایین آمدن نیازهای خانوار میل به تکثر فرزند را پایین می آورد.
وی در مورد علتهای اقتصادی کاهش جمعیت گفت: مهمترین مسئله در علتهای اقتصادی، مسکن است. خانوار متشکل از شوهر، همسر و فرزندان زیر یک سقف به اسم خانه است. وقتی تهیه مسکن دچار مشکل میشود، میل به ازدواج و فرزندآوری پایین میآید. سونامی طلاق در جوامع تحت تاثیر عوامل مختلف و از جمله به خاطر وضعیت مسکن است.
گودرزی با استناد به مرکز آمار ایران گفت: حدود یک سوم جامعه ایران مستأجر هستند. حدود ۹۰ درصد آنها، امکان پرداخت افزایش اجارهبها در سال را ندارند. قیاس درآمد با هزینههای این خانوارها به ما میگوید که آنها امکان پرداخت اجارهبها را ندارند. پس این خانوادهها اغلب به مشکل برمی خورند یا حداقل آنکه از داشتن فرزند منصرف می شوند. مجردها نیز با دیدن چنین فضایی به سمت ازدواج نمیروند.
این عضو کمیسیون اجتماعی مجلس در پایان گفت: مجموعهای از عوامل در کم و زیاد شدن میل به فرزند آوری موثرند و نهادهای تصمیم ساز و تصمیم گیر باید با بهرهگیری از نظریهها و تجربههای موجود و با دعوت جمعیتشناسان و جامعهشناسان به جمع خود و توجه به دیدگاههای اهل نظر، به راهکارهای افزایش میل به فرزند آوری اهتمام کنند.