یک کارشناس و مشاور خانواده ضمن ارائه راهکارهایی برای ترک عادتهای رفتاری اشتباه، عادتهای رفتاری که تاکنون موجب کاهش اضطراب میشده و اکنون باعث «شیوع ویروس کرونا» میشود را تشریح کرد.
شکوفه اویارحسینی در گفتوگو با ایسنا، با بیان اینکه علیرغم هشدارهای وزارت بهداشت و متخصصان حوزه سلامت مشاهده میشود که هنوز برخی مردم این توصیهها را جدی نگرفتهاند، به دنبال تشریفات عید نوروز هستند و زندگی روزمرهشان را دارند، اظهار کرد: به نظر میرسد عادتهای رفتاری افراد را وادار به حضور در مجامع عمومی کرده است. عادت، رفتار بدون فکر یا اصطلاحاً رفتار شرطی شده است؛ اما چه اتفاقی رخ میدهد که افراد بدون فکر کردن، کاری را انجام میدهند؟
این کارشناس خانواده با بیان اینکه مغز انسان امروزی از بخش هیجانات و بخش تفکر پیچیده و حل مسئله تشکیل شده است، گفت: مغز انسان وظیفه حفظ بقا انسان و دور کردن از عوامل تهدیدزا و اضطرابزا را دارد. پس در پنج سال ابتدایی زندگی، در ارتباط با محیط نحوه کاهش اضطراب را میآموزد، مغز در فرآیندی به سرعت متوجه میشود که اگر مرتکب اشتباهی شد با کارهایی مانند معذرتخواهی، فاصله گرفتن از موقعیت و.... اضطراب خود را کاهش دهد. در واقع به مرور مغز میآموزد که برای کاهش اضطراب باید چه کار کند؟ حتی در بزرگسالی زمانی که حال روحی خوب نیست افراد به صورت ناخودآگاه کاری را انجام میدهند که حالشان خوب شود.
اویارحسینی اضافه کرد: یکی از کارهایی که در دوران کودکی برای کاهش اضطراب خود انجام میدادیم این بود که با سرگرم کردن خود اضطرابمان را کاهش میدادیم. با گذشت زمان با خرید کردن، بیرون رفتن و...، اضطرابمان را کاهش میدادیم. در حال حاضر که با پدیدهای به نام کرونا روبهرو شدهایم، مسئولان حوزه سلامت انجام راهکارهایی که موجب کاهش اضطراب ما میشود را منع کرده و توصیه میکنند که نباید از خانه خارج شویم، نباید موضوع را نادیده بگیریم و... در واقع در حال حاضر با «منعی» روبهرو شدهایم و به دلیل اینکه رفتار جایگزینی برای بهتر شدن حالمان وجود ندارد، نمیدانیم که به جای خرید کردن یا بیرون رفتن از خانه، چطور خود را آرام کنیم؟ به مردم نیز این اطلاعرسانی داده نشده است که چطور خود را با ترس ناشی از ابتلا به ویروس کرونا و مرگ آرام کنند.
وی در ادامه به ارائه راهکارهایی برای ترک عادتها پرداخت و گفت: افراد میتوانند عادتها و کارهایی که باعث بهتر شدن حالشان میشده را بنویسند تا به آنها آگاه شوند. در حال حاضر همه مردم با منع جهانی روبهرو شدهاند، دیگر نباید رفتارها و عادتهای اشتباهشان را ادامه دهند، برای این کار باید مزایا و معایب عادتهای رفتاریشان را به صورت لیست بنویسند؛ از این طریق متوجه میشوند که به طور مثال شاید اگر در این شرایط از خانه خارج شوند حالشان بهتر شود، اما این کار باعث انتقال بیماری به خود یا خانوادهشان خواهد شد؛ این درحالیست که در حال حاضر ظرفیت بیمارستانها تکمیل است و در صورت بیمار شدن ممکن است با کمبودهایی روبرو باشیم.
این مشاور خانواده، معتقد است که با لیست کردن مزایا و معایب عادتها، لپ پیشانی مغز به آگاهی میرسد که عادتهایی که برای آرام کردن به آنها شرطی شده، دیگر اثرگذار نیست و برای کاهش ترس و اضطراب باید از راههایی به جز نادیدهانگاری یا بیرون رفتن، هواخوری و... استفاده کند.
به گفته وی، امروزه جوامع غربی با الهامگیری از فرهنگ شرق، بودا و آسیای شرقی پدیدهای شکل دادند تا افراد برای بهتر شدن حالشان اکتشاف درونی انجام دهند؛ یعنی به درونشان، طبیعت و تنفس توجه داشته باشند. در واقع توصیه شده که در زمان مشخصی تکنیکهای توجه آگاهی را انجام دهند؛ کارهایی مانند خلوتنشینی، فکر کردن به خود، رفتار و ذهن. همچنین میتوان ریتم تنفسی را عمیق و آرام کرد و در حین انجام فعالیتهای روزانه حواس خود را از کارهای مختلف پرت کنیم و فقط به یک موضوع توجه کنیم. این کارها باعث میشود که عادتهای جدیدی از طریق اکتشاف درونی و توجه به درون شکل گیرد و عادتهای اشتباه خود را ترک کنیم.
اویارحسینی معتقد است که باتوجه به اینکه در این شرایط فعالیتهای بیرون از خانه افراد کاهش مییابد، ممکن است دچار ضعف یا درد در عضلات شوند که برای جلوگیری از این موضوع میتوانند از نرمافزارهای ورزشی استفاده کنند، زیرا با ورزش کردن هورمون شادی در بدن ترشح میشود.