واقعیت درباره زنان در جامعه جمهوری اسلامی ایران چیست؟؛ این سوالی است که طی سالهای پس از پیروزی انقلاب اسلامی دستمایه بسیاری از کشورها و رسانههای مخالف جمهوری اسلامی برای به حاشیه بردن و سیاه جلوه دادن وضعیت زنان در ایران بوده و است.
اکنون نیز پس از ۴۱ سال از پیروزی انقلاب اسلامی و پیشرفت ایران در حوزههای مختلف، به وضوح میتوان سهم زنان در توسعه و پیشرفت کشور را مشاهده کرد. از دیگر سو برخلاف سیاه نماییهای رسانههای معاند، زنان امروزه در جمهوری اسلامی از آزادیهای بسیاری برخوردار هستند.
مرور نقش آفرینی زنان در حوزهها و جایگاههای مختلف اعم از فرهنگی، ورزشی، اجتماعی و حتی سیاسی و بین المللی نشان می دهد جایگاه زن در ایران همزمان با پیشرفت و توسعه، ارتقا پیدا کرده است. آنطور که طبق برنامه ریزی های انجام شده قرار است سهم زنان از پستهای مدیریتی در افق ۱۴۰۰ به ۳۰ درصد افزایش پیدا کند.
در همین رابطه اخیراً امیر ناظمی، رئیس سازمان فناوری اطلاعات ایران گزارشهای بسیار جالبی را سهم زنان از کسب و کارها و همچنین از دسترسی آزاد به اینترنت داده است.
شکاف جنسیتی در استفاده از اینترنت
همانطور که پیش تر گفته شد، طی ۴۱ سال اخیر رسانههای معاند جمهوری اسلامی سعی کردند تا زنان در جامعه ایران را به عنوان اسیر جلوه دهند. در این راستا کمپینهایی را نیز به راه انداختهاند که البته بعضاً اثرهای موردی نیز داشته اما حالا گزارشهای مرکز فناوری اطلاعات ایران نشان میدهد، زنان در جامعه ایران برای دسترسی به اینترنت به نسبت زنان در کشورهای توسعه یافته از آزادی بیشتری برخوردار هستند.
به گفته ناظمی، شکاف جنسیتی متوسط در ایران ۱۰.۵ درصد و در کشورهای در حال توسعه ۲۲.۸ درصد و آسیا و اقیانوسیه ۲۴.۴ درصد است! که نشانگر وضعیت بسیار بهتر ایران به نسبت کشورهای هم رده است!
رئیس سازمان فناوری اطلاعات ایران با انتشار نقشه شکاف جنسیتی در استفاده از اینترنت در کشور نکات حائز اهمیتی را عنوان کرده است.
نخست؛ شکاف جنسیتی استفاده از اینترنت در استانهای کشور دارای نسبت به میزان توسعهیافتگی اقتصادی یا سطح زیرساخت آن استان نیست! شاید اگر عوامل فرهنگی را مؤثرتر بدانیم اشتباه نباشد.
دوم؛ شکاف جنسیتی استفاده از اینترنت در استانها و شهرهای مذهبیتر کشور کمتر است. این شاخص در قم ۶.۲% است و نزدیک به اروپا با ۵.۳% است.
سوم؛ مذهب گویا عامل مثبت در استفاده از اینترنت در میان زنان است و گمانهزنیهای کسانی که مذهب را عامل شکاف جنسیتی میدانند، نادرست است!
گفتنی است، شهر ناصری رئیس مرکز برنامهریزی و نظارت راهبردی فناوری اطلاعات- سازمان فناوری اطلاعات ایران، در این باره گفته است: «نحوه محاسبه شکاف جنسیتی کاربران اینترنت براساس فرمول مورد تأیید اتحادیه جهانی مخابرات بوده تا بتوان مقایسه معنیداری انجام داد.»
علاوه بر این، وی با ارائه گزارشی از سهم کسبوکارهایی که دارای همبنیانگذار (Cofunder) زن هستند، به خوبی وضعیت جامعه زنان در جمهوری اسلامی ایران را نماینگر کرده است.
زنان پیش ران تحولات در ایران
آنطور که رئیس سازمان فناوری اطلاعات ایران گزارش داده است، سهم زنان در جامعه ایران در توسعه و پیشرفت از سهم زنان در کشورهای توسعه یافته و مدعی آزادی زن چون انگلستان و فرانسه نیز به طور چشم گیری بالاتر است! به عبارت دیگر، زنان در جمهوری اسلامی ایران از فرصتهای عادلانه بیشتری برای به دست آوردن کسب و کار برخوردار هستند.
براساس این گزارش سهم زنان از کسبوکارهایی که دارای همبنیانگذار (Cofunder) زن هستند حدود ۳۹ درصد است، در حالی که میانگین جهانی حدود ۱۷ درصد است. علاوه بر این، این سهم در کشورهای چون اسپانیا، فرانسه و انگلستان به ترتیب ۱۵.۶ درصد، ۲۰ درصد و ۱۸.۸ درصد است!
به گفته ناظمی، نمونه آماری برای استخراج داده ایران، اطلاعات ۱۹۳۹ شرکت استارتآپ ایرانی در بانک داده ایران نوآفرین است که در میان ۱۵۲۳ تیم استارتآپی نیز ۲۴ درصد دارای همبنیانگذار خانم هستند!
بررسی این شاخصها به ما یادآوری میکند زنان ایرانی پیشرو و در آینده پیشران تحولات کشور خواهند بود.