یک روانشناس اجتماعی گفت: انتشار اخبار مربوط به خودکشی منجر به عادی انگاری و طبیعی تلقی کردن خودکشی به ویژه در سنین کودکی و نوجوانی می‌شود. همچین با ساده و قابل دسترس نشان دادن آن و شرم ستیزی حاصل از آن، افراد بیشتری اقدام به خودکشی می‌کنند چراکه تصور می‌کنند وقتی دیگران به این کار اقدام کرده‌اند قطعا آنها هم می‌توانند.
دکتر علیرضا شریفی یزدی در گفت‌وگو با ایسنا، اظهار کرد: به طور کلی انتشار اخبار مربوط به خودکشی از آن جهت که بخشی از خودکشی آموختنی است، بیشتر از آنکه به جلوگیری از آن و آگاهی بخشی کمک کند منجر به افزیش اقدام به خودکشی می‌شود.
این مشاور و روانشناس اجتماعی ادامه داد: رسانه مناسب‌ترین راه در جهت آگاهی بخشی برای خودکشی نیست بلکه خانواده و پس از آن نظام آموزشی _مدرسه_ نخستین نهاد موثر در جهت آگاه سازی است، نهاد آموزشی و نهاد خانواده می‌توانند به طور عمیقی عوامل گرایش به خودکشی را کاهش دهند.
توجه به اختلالات خلقی و روانی برا جلوگیری از خودکشی
خانواده و نظام آموزشی کودکان و نوجوانان را غربالگری کنند
به گفته وی، خودکشی دارای سه جنبه روانی، فیزیولوژیک و اجتماعی است. به طوری که امیل دورکیم _جامعه شناس_ خودکشی را پدیده ای کاملا اجتماعی می‌دانست و از سوی دیگر روانشناسان معتقدند این اقدام پایه‌ای روانی دارد. از سوی دیگر وجود اختلالات روانی و یا تیپ شخصیتی خاص می‌توانند مرتبط با اقدام به خودکشی باشد. امکان اقدام به خودکشی در افراد دارای اختلال شخصیت مرزی و یا دو قطبی، بیشتر از سایرین است که در شناسایی آن خانواده و نظام تعلیم و تربیت نقش اصلی را ایفا می‌کند.
شریفی یزدی با تاکید بر نقش خانواده و نظام آموزشی در غربالگری کودکان و نوجوانان دارای اختلالات روانی، افزود: به جای پرداختن مستقیم به مبحث خودکشی برای آگاهی دهی به کودکان و نوجوانان، باید آنها را غربالگری کرد تا کودکان و نوجوانان با ریسک بالا که بیشتر در معرض خطر قرار دارند شناسایی و از طریق ارتباط با مشاوران تحت روان درمانی قرار گیرند. ما باید ریشه اختلالات را بخشکانیم نه اینکه مستقیم به خودکشی بپردازیم.
وی معتقد است که اقدام به خودکشی در بزرگسالان دارای شرایط متفاوت و معمولا این اقدام در بزرگسالان دارای ریشه‌هایی است. بعضا بزرگسالان به دلیل مشکلات محیطی ایجاد شده برایشان اقدام به خودکش می‌کنند که در صورت ابتلا به اختلال شخصیت نیازمند شناسایی و درمان هستند. همچنین در صورتی که علت اقدام به خودکشی بروز اتفاق اجتماعی خاصی نظیر ورشکستی و یا شکست عشقی و... است درمان خود را می‌طلبد.
حال خوب ناگهانی پس از تحمل انزوا از نشانه‌های خودکشی است
این روانشناس اجتماعی به بیان نشانه‌هایی از اقدام به خودکشی در کودکان و نوجوانان پرداخت و تصریح کرد: خانواده‌ها باید روی چند نکته بسیار حساس باشند؛ اگر کودک یا نوجوانی اموال خود را می‌بخشد یا صحبت از بی‌ارزشی دنیا می‌کند و یا به انزوا و گوشه نشینی روی آورده است و پس از تحمل مدت‌ها حال بد، افسردگی و بهم ریختگی، بدون تحت درمان قرار گرفتن به یک باره حالش بسیار خوب و تغییر عمده مثبتی در او ایجاد می‌شود در واقع این‌ها زنگ خطری است که نشان از فکر کردن کودک به خودکشی می‌دهد.
به گفته شریفی یزدی خودکشی دارای علائمی است از این رو باید به هر نوع تهدید به خودکشی واکنش نشان دهیم و بی‌تفاوت نباشیم.
وی تصریح کرد: خانواده‌ها باید نسبت به اختلالات خلقی و روانی فرزندان خود توجه داشته باشند. معمولا کودکانی که احتمال خودکشی در آنها بالا است مبتلا به اختلالات زمینه‌ای دیگری نظیر نوسانات خلق هستند. چنین اختلالاتی می‌توانند از ابعاد گوناگونی کودکان و نوجوانان را دچار مشکل کنند که تنها یکی از آنها اقدام به خودکشی است.
بهره گیری از مشاوره روانشناسان در دوران کودکی
این روانشناس اجتماعی همچنبن تاکید کرد: خانواده‌ها باید از همان کودکی فرزندان خود را با روانشناس کودک آشنا کنند تا کودک بتواند با روانشناس ارتباط بگیرد که از جمله اهداف این ارتباط غربالگری است تا با بررسی تخصصی مشکلات و اختلالات کودک شناسایی شود چراکه مطابق با مطالعات به کمک انجام غربالگری به موقع بخش عظیمی از خودکشی ها اتفاق نمی‌افتند.
فرزند پروری مسئولیت پذیرانه بهترین شیوه مقابله با خودکشی فرزندان
مهارت گفت‌وگو برای مسائل را به فرزندان خود یاد دهید
وی همچنین این را هم گفت که بهترین شیوه فرزند پروری برای مقابله با خودکشی، شیوه فرزند پروری مسئولیت پذیرانه به معنای مسئولیت پذیری فرزند همراه با آزادی است. به گونه‌ای که خانواده اجازه رشد، اظهار نظر، مشارکت در امور زندگی و انتخاب مسائل خصوصی زندگی _تا جایی که صدمه ای به خود وارد نکند_ نظیر انتخاب رشته تحصیلی و رنگ لباس را به فرزند بدهد چراکه فرزندان مسئولیت پذیر کمتر اقدام به خودکشی می‌کنند.
شریفی یزدی افزود: به طور کلی آموزش مهارت‌های زندگی به کودکان که مسئولیت پذیری یکی از آنهاست و مهارت‌های گفت‌وگو بسیار مهم است. اگر مهارت گفت‌وگو در خانواده وجود داشته باشد و فرزندان بدانند که در صورت بروز مشکل می‌توانند بدون ترس با والدین خود درباره آن مشکلات صحبت کنند، یقینا به سراغ خودکشی نمی روند مگر اینکه اختلال خاص داشته باشند.
اهمیت آموزش مهارت حل مسئله به فرزندان
بعضا کودکان نمی‌دانند چگونه مشکلاتشان را حل کنند و خودکشی می‌کنند
وی تاکید کرد: آموز مهارت حل مسئله به فرزندان نیز بسیار مهم است چراکه اصولا افراد از خودکشی به عنوان راهی برای حل مسئله استفاده می‌کنند چراکه نمی‌دانند مشکلات خود را چگونه حل کنند. از سوی دیگر گاهی "دیده شدن" یکی از دلایل مهم اقدام به خودکشی در بچه ها است. کودک و نوجوان قصد حذف فیزیکی خود را ندارد بلکه می‌خواهد از طریق خودکشی پیامی را منتقل کند و یا دیده شود. بنابر این توجه به فرزندان و گوش دادن به سخنان آنها بسیار مهم است.
کسب اطلاعات خودکشی از فضای مجازی صرفا عامل خودکشی نیست
ارتباط درست والدین با فرزندان مهم‌ترین عامل جلوگیری از خودکشی
شریفی یزدی در پاسخ به این سوال که آیا فعالیت نسبتا زیاد کودکان و نوجوانان در فضای مجازی و امکان کسب اطلاعات درباره نحوه خودکشی از جمله دلایل افزایش اقدام به خودکشی نیست؟، تصریح کرد: اگر فرزندان ما به شکل مناسب و در وقت مناسب آموزش دیده باشند و بدانند چگونه به حل مسئله بپردازند، چگونه درباره مشکلات خود با والدین گفت‌وگو و راه حل مناسبی را پیدا کنند، از سوی دیگر والدین به سخنان آنها گوش دهند، مهارت‌های لازم را به آنها آموزش داده باشند و ارتباط درستی با فرزندان خود برقرار کنند مطمئنا امکان اقدام به خودکشی در آنها کاهش می‌یابد حتی اگر در معرض اطلاعات مربوط به خودکشی در فضای مجازی قرار گیرند.
وی در پایان افزود: بعید است به صرف کسب اطلاعات مربوط به خودکشی از فضای مجازی، کودک و نوجوان اقدام به خودکشی کند، اما در هر صورت اگر فرزندی درباره خودکشی با والدین خود و یا دوستان گفت‌وگو کرد و یا دارای نشانه‌های احتمالی اقدام به خودکشی بود، حتما باید از متخصصان، روانشناسان و روانپزشکان برای درمان کمک گرفت.
انتهای پیام